De eerste rij als 'splash zone', een fantasievol decor variërend van een sprookjesbos tot een walvis en Mark Rietman als een hippie-actige illusionist. Ondine heeft het allemaal. De co-productie van het Nationaal Theater en Toneelgroep Oostpool is een spectaculaire vertaling van een in de basis simpel (tragisch) liefdesverhaal en vormt een prachtige afsluiting van het culturele seizoen.
Het zal vast weleens voorkomen dat bezoekers van de Haagse Koninklijke Schouwburg nattigheid voelen, althans in de figuurlijke zin van het woord. Bij de nieuwe voorstelling Ondine is het letterlijk nattigheid voelen, al blijft het beperkt tot de voeten van het publiek op de eerste rij. Of beter gezegd: de bezoekers van rij vier. De eerste drie rijen van de Koninklijke Schouwburg zijn 'geofferd' om plaats te maken voor een orkestbak die voor de gelegenheid volledig gevuld is met water. Een bak water die de leefwereld van waternimfen vertegenwoordigt en met regelmaat overstroomt wanneer zich in Ondine waternimfen aandienen. Water is sowieso een groot bestanddeel van deze co-productie van het Nationaal Theater en Toneelgroep Oostpool. Zowel in het eerste als derde bedrijf zijn regenbuien aan de orde van de dag. Maar de focus op water beperkt zich niet tot het toneel, ook rondom deze seizoensafsluiter is water een dominant thema. Het is daarom niet verwonderlijk en daarmee slim bedacht om Dunea aan te zoeken als samenwerkingspartner om deze voorstelling mogelijk te maken. Zo is de expertise van Dunea ingezet om zo duurzaam mogelijk het water te benutten. Tegelijkertijd is de hele Koninklijke Schouwburg omgetoverd tot een voortzetting van de fantasiewereld van Ondine, niet in de laatste plaats door een groot en openbaar toegankelijk pop-up terras dat de volledige gevel van de Koninklijke Schouwburg in bezit heeft genomen. Maar ook allerhande zee- en watergerelateerde aankledingen geven de Koninklijke Schouwburg een volledig andere sfeer. Leuk daarbij is de kraanwatercocktailbar die goede alcoholische en non-alcoholische cocktails op waterbasis serveert. Zo kom je natuurlijk al heerlijk in de sfeer voor een voorstelling die op voorhand niet lijkt te kunnen teleurstellen. En dat zijn het Nationaal Theater en Toneelgroep Oostpool ook bijna verplicht gezien deze investering.
Eigentijds, grappig en toch dramatisch
Regisseur Jeroen de Man is erin geslaagd om met Ondine een spektakelstuk neer te zetten dat tegelijkertijd een ode is aan de fantasie. Een ogenschijnlijk simpel verhaal vormt de basis voor een toneelstuk dat - inclusief pauze - ruim drie uur duurt, maar zo nooit aanvoelt. Een toevallige ontmoeting tussen Hans, ridder von Wittenstein zu Wittenstein (Joris Smit) en de waternimf Ondine (Evgenia Brendes) doet een liefde ontbranden die de basis vormt voor drie bedrijven. Een geheimzinnig bos dat het eerste bedrijf vormt is tevens de plek waar Ondine haar thuis heeft gevonden bij haar adoptieouders, buitengewoon koddig vertolkt door Jaap Spijkers en Sylvia Poorta. Zij verliest zich in de liefde voor ridder Hans en wil met hem trouwen. Maar Ondine valt onder het gezag van de Koning der Watergeesten die haar erop wijst dat ontrouw in deze relatie verstrekkende gevolgen zal hebben. Het tweede bedrijf vindt enkele maanden later aan het hof waar een (aardse) koning (de altijd fijne Stefan de Walle) de scepter zwaait. De Koning der Watergeesten maakt daar tevens zijn opwachting, maar dan verkleedt als een psychedelisch uitgedoste illusionist. De heerlijk schmierende rol van Mark Rietman brengt de eerdere verloofde van Hans, prinses Berta, ten tonele en leidt tot een ongemakkelijk driemanschap tussen Hans, Ondine en deze Berta. Het laatste bedrijf, tevens het meest dramatische, vindt een jaar later plaats in het voorouderlijk slot van Hans en toont een hoogzwangere Berta op de dag van haar huwelijk met Hans. Ondine is al maanden zoek. Uiteindelijk komt zij weer op de proppen en leidt dit tot een rechtszaak met een dramatische ontknoping voor de liefde tussen Hans en Ondine.
De kracht van het ensemble
De kracht van Ondine lijkt op het eerste gezicht te zitten in de fantasievolle uitwerking van het verhaal, waarbij het technisch vernuft dat aan de dag is gelegd zeer indrukwekkend is. Enscenering, scènewisselingen en gebruik van licht en muziek voegen echt wat toe en prikkelen tegelijkertijd de fantasie. Maar de grootste kracht is misschien wel het heerlijke samenspel van een ensemble van maar liefst negentien acteurs. Over de hele linie wordt goed geacteerd met een fijne balans tussen kolder en dramatiek en veelal zeer geslaagde verwijzingen. Van De Rijdende Rechter tot What Women Want met Mel Gibson. Hoogtepunten zijn zonder meer de vertolkingen van Mark Rietman, de Vlaamse Evgenia Brendes en Joris Smit. Het verhaal van Ondine is uiteindelijk een lofzang op de liefde, maar tegelijkertijd vooral ook een uiting van de dramatiek ervan. Doordat de balans door acteurs en regisseur zo goed getroffen is en de fantasievolle en -rijke invulling en aankleding zo goed past, vliegt de tijd voorbij en vormt Ondine een prachtige afsluiting van het culturele seizoen.
Foto's: Het Nationale Theater & Sanne Peper
'Ondine' van het Nationaal Theater en Toneelgroep Oostpool is van 19 juni t/m 8 juli 2018 exclusief te zien in de Koninklijke Schouwburg te Den Haag. Meer informatie en kaarten hier.
Reacties
Een reactie posten