'Bangkok, een elegie' van F. Springer


Mijn liefde voor het werk van een van mijn favoriete Nederlandse schrijvers, F. Springer (pseudoniem van diplomaat Carel Jan Schneider), heb ik al eerder op dit blog beleden met een recensie van 'Met Stille Trom'. Afgelopen weekeinde las ik, in een vloek en een zucht, deze novelle uit. 'Bangkok, een elegie' is overigens geen zelfstandig literair leven gestart maar verscheen in 2002 als onderdeel van de bundel 'Allemaal gelogen' ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van F. Springer. In 2005 werd 'Bangkok, een elegie' echter apart uitgegeven. Uitgever Querido stelt zonder meer: 'Dit meesterwerkje verdient echter zonder meer een eigen gezicht'. En daar heeft Querido gewoon gelijk in. In slechts een kleine 120 pagina's lees je 'vintage' F. Springer: een heerlijke diplomatenroman met autobiografische trekjes die noopt tot het verder verkennen van F. Springer's oeuvre.

De toevoeging 'een elegie' is niet toevallig gekozen. 'Bangkok' is een klaagzang over de vergankelijkheid van het bestaan waarbij de anonieme ik-figuur samen met zijn, ietwat kolderiek genaamde, vrouw Juultje terugkeert naar een van zijn diplomatieke posten waar zij gestationeerd waren: Bangkok. In hun queeste naar hun verleden, en de constatering dat Bangkok in 1996 nogal anders is dan het Bangkok van eind jaren zestig, komen allerlei herinneringen naar boven. Naar het werk van de anonieme ik-figuur, hun leven in Bangkok en de Nederlandse gemeenschap daar. Opvallend is dat er bij die herinneringen weinig naar boven komt over het land zelf (in de zin van de maatschappij en het politieke systeem) terwijl dat natuurlijk de reden is om er te zijn. De herinneringen blijven opkomen totdat ze, bij toeval, het huis aandoen van de Nederlandse zakenman Van Dreumen. Een man met wie Juultje en haar man een aparte band hebben: in zijn hoedanigheid als tweede secretaris van de Nederlandse ambassade trouwde hij Van Dreumen met de Australische 'Vinnie'. De ontmoeting dertig jaar later loopt anders dan gepland en doet allerhande andere herinneringen naar boven komen, maar is ook de aanleiding om nog wat verder navraag te doen naar die periode en de jaren daarna. Dit alles leidt tot een (kleinschalige) apotheose waarbij liefde in een ander daglicht komt te staan en de conclusie (helaas) gerechtvaardigd is dat, zeker voor Van Dreumen, maar ook met doorwerking naar Juultje en haar man, er zeer wel sprake is van een klaagzang.

Zoals gememoreerd is het echt een novelle en heeft het in die zin 'minder om het lijf' dan een volwaardige roman. Desalniettemin heb ik 'Bangkok, een elegie' met heel veel plezier gelezen en zal de liefhebber van F. Springer zeer aanspreken, maar ook een ieder met een fascinatie voor het buitenland en de Nederlandse literatuur. Laat het dan vooral ook een aansporing zijn om meer te lezen van deze vorig jaar overleden schrijver.

Reacties