Prestigieuze bouwwerken zijn geen Nederlandse specialiteit. Vaak staan ze garant voor uit de hand lopende kosten, gebrek aan draagvlak en verkeerde (lees: lelijke) architectonische keuzes. En toch waagt met enige regelmaat een gemeentebestuur zich aan initiatieven die volgens sommigen vooral megalomanie tentoonspreiden en geen ‘common sense’. Den Haag lijkt een duit in het zakje te doen met het nu al omstreden Spuiforum dat inmiddels is omgedoopt tot ‘Cultuurpaleis’. Onterecht!
Afgelopen donderdag stemde de Haagse gemeenteraad met 25 stemmen voor en 19 tegen in met het plan om in het centrum van de stad een nieuw dans- en muziekcentrum als nieuwe huisvesting voor het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater en het Koninklijk Conservatorium. Het nieuwe Spuiforum gaat 181 miljoen euro kosten terwijl het budget voor cultuur terugloopt van 63 miljoen euro (2009-2012) naar 49 miljoen (2013-2016). En dat in de context van onvrede onder Hagenaars en de ongewisse toekomst van het Residentie Orkest door de combinatie van cultuurbezuinigingen door rijk en gemeente.
Wie een bezoek heeft gebracht aan de Dr. Anton Philipszaal aan het Haagse Spuiplein kan niet anders concluderen dan dat er ooit 'iets niet helemaal goed is gegaan’. Het thuishonk van het Residentie Orkest is een sfeerloze zaal met een problematische akoestiek. Het van luipaardmotieven voorziene kunstwerk van Marthe Röling, een verbeelding van Nel Veerkamp (bekend van ‘De Veerkampjes’ van ‘Man bijt Hond’ van de NCRV) avant la lettre, helpt ook al niet erg. Overigens is die sfeerloosheid verklaarbaar. Van Mourik Architecten is verantwoordelijk voor de zaal en schaamt zich er op zijn website niet voor, maar meldt wel uitdrukkelijk dat het project voor een ‘extreem laag budget’ is gerealiseerd. Dat zie je ook. En dat terwijl de gecombineerde huisvesting van de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater pas in 1987 aan het Spuiplein is geopend. Dat is ook meteen één van de grote kritiekpunten: een gebouw van net 25 jaar oud zou nu al tegen de vlakte moeten voor een nieuw gebouw. Over kapitaalvernietiging gesproken.
Maar dat kan het zittende college van B&W toch amper verweten worden. Want het probleem van het huidige complex aan het Spuiplein is nu juist dat het toenmalige college voor een dubbeltje op de eerste rang wilde zitten. Vergelijk alleen al het gebouw aan het Spuiplein met het enkele jaren daarna opgeleverde stadhuis naar het ontwerp van Richard Meier. De klinkende bijnaam ‘Het IJspaleis’ ten spijt is dit toch een gebouw van een volstrekt andere orde. Goedkoop is dus gewoon duurkoop gebleken, want 25 jaar later betekent het handhaven van het gebouw aan het Spuiplein een kostbare renovatie. Ook voor het als beter en mooier bekend staande Lucent Danstheater wordt een opknapbeurt duur. Dit zijn steekhoudende argumenten vóór de bouw van het nieuwe Spuiforum. Net als de noodzaak om het Koninklijk Conservatorium te herhuisvesten.
Natuurlijk is een bedrag van 181 miljoen euro aanzienlijk en zijn er terechte vragen over de exploitatiekosten en het draagvlak onder de Haagse bevolking. Niet voor niets is dit een goedkopere uitwerking dan een eerder plan uit 2010. Een internationale en dynamische regeringsstad als Den Haag is cultureel, economisch en architectonisch gebaat bij het Spuiforum.
En het omstreden design? Ach, het ‘IJspaleis’ was als ontwerp en bij oplevering ook omstreden, nu valt het niet meer weg te denken uit het Haagse stadsbeeld. Laten we hopen dat voor het Spuiforum eenzelfde toekomst is weggelegd en Den Haag aantrekkelijker maakt om te wonen, werken en vooral om geld uit te geven.
Dit artikel is gepubliceerd op Het Goede Leven, het culturele katern van De Dagelijkse Standaard. Met ingang van dit artikel zal ik met enige regelmaat voor Het Goede Leven boeken en concerten recenseren, maar ook mijn opinie geven over actuele (cultuur)politieke kwesties. Dit overigens naast mijn eigen FerdiBlog. Dus blijf zowel FerdiBlog als Het Goede Leven in de gaten houden!
Reacties
Een reactie posten