Nationale Opera & Ballet
Jewels
(George Balanchine, 1904-1983)
Het Nationale Ballet
Barbara Karinska (kostuumontwerp)
Toer van Schayk (decor)
Bert Dalhuysen (lichtontwerp)
Michael Mouratch (piano)
Andrea Quinn, Het Balletorkest
Lucent Danstheater, Den Haag
Met het fonkelende drieluik Jewels brengt het Nationaal Ballet een ode aan choreograaf George Balanchine én het ballet waarbij de Amerikaanse school zowel publiek als dansers de meeste plezier bezorgt.
Hoewel het Nationaal Ballet natuurlijk vaak op tournee gaat, geldt deze reislustigheid meestal het buiten- en niet het binnenland. Met Jewels wordt thuishonk het Muziektheater deels ingeruild voor de Stadsschouwburg in Utrecht en het Haagse Lucent Danstheater. Zo hoeft het balletminnende publiek niet per se naar Amsterdam te reizen aangezien de berg nu eens tot Mohammed komt in plaats van andersom. Hoewel het podium van het thuishonk van het Nederlands Dans Theater (NDT) toch een stuk kleiner is dan die van het Muziektheater was daarvan in de uitvoering - op een enkele verbaasde danser na die het podium toch wat sneller vond ophouden dan gedacht - niets te merken. Ook het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Residentie Orkest wisselen hun optredens in De Doelen en de Dr. Anton Philipszaal en daardoor is het publiek de echte winnaar. Zeker wanneer in het geval van het Nationaal Ballet een prachtige voorstelling als Jewels te bewonderen valt.
Emeralds
Met het drieluik Jewels dat in 1967 haar premiere bij het New York City Ballet beleefde, brengt choreograaf George Balanchine een ode aan drie 'scholen' van ballet: de Franse, Amerikaanse en Russische. Een drieluik dat schijnbaar geboren is in de dagelijkse wandeling van Balanchine langs de Fifth Avenue in New York waarbij de vitrines van juwelier Van Cleef & Arpels hem zouden inspireren tot de choreografische vertaling van smaragd, robijn en diamant. Op welluidende en gevoelige delen uit Pelléas et Mélisande en Shylock van Gabriel Fauré brengt Balanchine de beschaving en stijlvolle Franse school over het voetlicht als Emeralds waarin solisten Jurgita Dronina en Marijn Rademaker worden afgewisseld met bredere ensembles waarbij vooral de vrolijkheid en souplesse van Youn Gyu Choi - eerder te zien in Cinderella - opviel.
Rubies
De nog altijd prachtige groene kostuums die smaragd moeten symboliseren van de hand van Barbara Karinska worden voor Rubies vervangen voor een rode variant. Wat blijft is het simpele doch doeltreffende decor van Toer van Schayk dat de facetten van alle edelstenen illustreert, ondersteund door het lichtontwerp van Bert Dalhuysen. Bij Rubies is het gedaan met het stijlvolle, wellicht wat gezapige van de Franse school en is het de beurt aan de Amerikaanse school met overduidelijk Jazz-invloeden. Op de - nog altijd moderne - klanken van het Capriccio voor piano en orkest uit 1929 van Igor Stravinsky spat het plezier er vanaf. Solisten Remi Wörtmeyer, maar vooral de altijd uitmuntende Maia Makhateli genieten zichtbaar van hun ode aan de robijn. De souplesse, expressie en vrolijkheid van Makhateli voegen daarbij echt iets toe aan de uitvoering. Want hoewel de choreografie niet voor de faint-hearted is, lijkt het in deze uitvoering zo makkelijk. Hoewel het drieluik een mooi en divers evenwicht biedt, is Rubies stiekem het hoogtepunt van de avond. Desondanks (of juist dankzij?) muziek die - in tegenstelling tot Fauré en Tsjaikovski - niet meteen 'makkelijk' in het gehoor ligt.
Diamonds
Het hoogtepunt van Rubies laat onverlet dat er bij Diamonds ook veel te genieten valt. Want op de laatste vier delen van de Derde Symfonie van Tsjaikovski maken vooral de delen met het bijna voltallige ensemble grote indruk achter. Hier komen de roots van de Russische Balanchine zonder meer naar boven: hier domineert de Russische school. Opvallend daarbij was overigens wel dat de solisten Anna Tsgyankova en Jozef Varga een technisch perfecte uitvoering ten beste gaven, maar een echte klik tussen deze solisten ontbrak. Maar misschien is dat ook wel typisch voor de Russische school waar (zichtbare) hartstocht toch vooral achter en niet voor de schermen zich manifesteert.
En dit alles werd (wederom!) prachtig begeleid door het Balletorkest dat eigen nooit teleurstelt. Ditmaal niet onder leiding van hun vaste chef-dirigent Matthew Rowe, maar de (vrouwelijke!) dirigent Andrea Quin die zonder meer haar 'mannetje' stond. En met een uitstekende bijdrage van pianist Michael Mouratch in Rubies. Het Nationaal Ballet brengt met Jewels een fonkelende en terechte ode aan George Balanchine. Voor wie van dansende pracht en praal houdt, zonder twijfel een aanrader!
Oordeel FerdiBlog: ****
Het Nationaal Ballet brengt 'Jewels' van 12 t/m 26 februari 2015 niet alleen in thuishonk het Muziektheater, maar ook in het Lucent Danstheater te Den Haag en de Utrechtse Stadsschouwburg. Meer info hier. Deze recensie is op basis van de uitvoering op 19 februari 2015 in het Haagse Lucent Danstheater.
Reacties
Een reactie posten