Na het grote succes van La Grande Belezza is Paolo Sorrentino terug met Youth. In de aanloop naar zijn over het algemeen goed ontvangen tweede Engelstalige film, laat Sorrentino ook zijn minder bekende literaire kant zien met Jeugd.
Boekverfilmingen zijn niets nieuws. Een groot deel van de nieuwe films die ieder jaar verschijnen zijn – in meer of mindere mate – gebaseerd op een literaire evenknie. Voor veel regisseurs vormen zij juist de inspiratie om tot een film te komen. Binnen het gilde van regisseurs is er echter ook nog een zeer klein gezelschap dat zich niet alleen bezig houdt met het maken van films, maar daarnaast zich ook opwerpt als schrijver. Bekend voorbeeld is de Canadese regisseur David Cronenberg die in 2014 zijn schrijvende debuut had met Geconsumeerd. Paolo Sorrentino (1970) gaat echter een stapje verder en publiceerde voorafgaand aan de première van zijn nieuwste film Youth het gelijknamige boek en presenteert zich hiermee als een schrijver-regisseur.
Filmisch, hoe kan het ook anders
In tegenstelling tot Cronenberg is Sorrentino al langer schrijver en schreef hij in 2011 het commerciële en kritische succesvolle Hanno tutti ragione (‘Iedereen heeft gelijk’). Met Jeugd combineert hij echter zijn beide talenten door het verhaal over twee bejaarde vrienden tijdens een vakantie in de Alpen te benutten als inspiratie voor zowel een boek als een film. Voor de film richt Sorrentino zich – voor een tweede keer in zijn carrière – nadrukkelijk op de internationale markt door een Engelstalige film met toppers als Michael Caine en Harvey Keitel af te leveren. Niet verwonderlijk na het grote internationale succes van de prachtige film over de essentie van Rome La Grande Belezza die onder andere in Nederland zeer succesvol was met avond na avond gevulde filmhuizen. Een succes waar de kiem al voor werd gelegd met Il Divo, de biografische film over de voormalige Italiaanse premier Andreotti en de (corrupte) politiek van Italië. Hoewel zonder meer van plan heb ik Jeugd gelezen zonder de film te hebben gezien en daarbij zelfs pas de filmtrailer gekeken nadat de laatste pagina was omgeslagen. Zonder de film te hebben gezien, kan op grond van de trailer al vastgesteld worden dat de film een vrijwel letterlijke vertaling is van het boek. En zelfs zonder ook maar een snipper van de film of de trailer gezien te hebben, zal menig lezer dit vaststellen. Want Jeugd is bovenal een filmisch boek waar de scenes elkaar letterlijk opvolgen en zo een film in je eigen hoofd projecteren.
Een goed boek of een goede film?
In Jeugd vertelt Sorrentino het verhaal van twee oude vrienden – Fred en Mick – die tegen het einde van hun leven lopen, maar vriendschap bij elkaar hebben gevonden. Een vriendschap die overigens ook cultureel van aard is: Fred is een gerenommeerd componist-dirigent in ruste terwijl Mick een bekende filmregisseur is die nog één film aan zijn oeuvre wil toevoegen. In hun rustieke hotel in de Alpen dat bevolkt wordt door allerhande aparte hotelgasten zoekt Fred vooral rust en Mick – met zijn team van jonge honden – de inspiratie om nog één goede film te maken. Maar allebei zijn ze gefascineerd door hun medegasten en bespreken ze van alles met elkaar, zolang het maar leuk is. Want de moeilijke onderwerpen gaan ze liever uit de weg. Enige uitzondering hierop is de status van hun urinewegen die dagelijks besproken worden in de hoop dat meer dan enkele druppels aan het toilet zijn toevertrouwd. Een discussie die wel heel overduidelijk symbool staat voor het proces van ouder worden. En hoewel dergelijke symboliek er nogal dik bovenop ligt en juist het filmische schrijven in het begin van het boek wat vervreemdt c.q. het allemaal wat “ plat” maakt, word je als lezer snel in de beslommeringen van Mick en Fred gezogen en lees je het boek in een vloek en een zucht uit om daarna je voor te nemen de film te gaan kijken. Je kan het – net als Mick en Fred – slechter in het leven treffen.
Oordeel FerdiBlog: ***½
‘Jeugd’ van Paolo Sorrentino is recent verschenen bij De Bezige Bij in de vertaling van Els van der Pluijm. Bestellen kan hier. Deze recensie is ook gepubliceerd bij online nieuwsmagazine Jalta.
Reacties
Een reactie posten