De naam van Gore Vidal is in de Verenigde Staten - ondanks het feit dat het hoogtepunt van zijn roem vooral in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw lag - nog altijd bekend. Vooral als essayist en opiniemaker en in mindere mate als schrijver. Buiten de Verenigde Staten is Vidal toch meer een curiositeit en zijn de romans - op misschien Julian en The City and the Pillar na - in de vergetelheid geraakt. Dat is jammer, want zijn oeuvre is het lezen beslist waard en voor bijvoorbeeld A Search for the King kan best een (Middeleeuwse) lans gebroken worden.
De plaats in de geschiedenis van de flamboyante Gore Vidal (1925-2012) is nog altijd onduidelijk. In de tweede helft van de twintigste eeuw, en dan vooral in de jaren zestig en zeventig, was hij alom aanwezig. Als essayist en opiniemaker domineerde hij het publieke debat als vertegenwoordiger van een vrijzinnige stroming tegenover een conservatisme dat belichaamd werd door William F. Buckley. Hun op televisie uitgezonden debatten in de aanloop naar de Presidentsverkiezingen in 1968 zijn legendarisch en onderwerp van de zeer bezienswaardige documentaire Best of Enemies (2015). Toch doet deze typering hem tekort aangezien de impact van Vidal de schrijver bepaald niet klein is geweest. Hoewel de gemiddelde lezer waarschijnlijk geen tot enkele boeken van Vidal kan noemen, heeft hij een aantal boeken geschreven dat nog altijd meer dan de moeite van het lezen waard is. Niet in de laatste plaats vanwege het activistische karakter van een aantal van die boeken. The City and the Pillar uit 1948 is een onvervalste coming of age-roman over homoseksualiteit en was daarmee zijn tijd (ver) vooruit. In de jaren zestig zou Vidal dit trucje nogmaals herhalen, maar dan op het gebied van transseksualiteit met de satirische roman Myra Breckinridge (1968). Naast deze meer activistische romans, liet Vidal zich ook gelden als schrijver van historische romans. Julian, zijn prachtige beschrijving van het leven van de laatste heidense Romeinse keizer Julianus uit 1964 behoort tot de top van historische romans. Verder heeft hij een forse bijdrage geleverd aan de historische roman in het perspectief van de geschiedenis van de Verenigde Staten met zijn zevendelige serie die bekend is geraakt onder de noemer Narratives of Empire (1967-2000). A Search for the King, zijn in 1950 verschenen roman over Richard Leeuwenhart is relatief onbekend, maar gelijk zijn andere uitstapjes op het vlak van de historische roman zeer de moeite van het lezen waard.
Het leven van een troubadour
Voor deze roman heeft Vidal zich laten inspireren door de legendarische Koning Richard Leeuwenhart (1157-1199). Befaamd vanwege zijn moed en berucht door zijn deelname aan de Derde Kruistocht is hij - mede door de legende rondom Robin Hood - één van de bekendste Engelse koningen wiens naam voor moed en ridderlijkheid staat. A Search for the King gaat weliswaar over Richard, maar hij is verre van de hoofdpersoon. Die rol is weggelegd voor Blondel de Néel, trouwe vriend van Richard en bovenal troubadour. Door hun zangkunsten waren troubadours de popsterren van hun tijd en altijd welkom aan het hof of de talloze kastelen die Engeland en het Europese vasteland telden. Deze Blondel is onderdeel van het gezelschap dat Richard tijdens de Derde Kruistocht begeleidt naar het Beloofde Land. De roman start in de herfst van 1192 wanneer Richard terug poogt te keren naar Engeland waar zijn broer - de eveneens van Robin Hood bekende King John - in zijn naam op de troon zit. Blondel begeleidt hem op zijn terugreis dwars door continentaal Europa wanneer Richard gevangen genomen wordt door Hertog Leopold V van Oostenrijk die nog een appeltje met hem te schillen heeft vanwege zijn gedrag in het Beloofde Land, waaronder de moord op Koenraad van Monferrato en zijn verdrag met de ongelovige Saladin. Na zijn gevangenname wordt Richard speelbal van de Heilig Roomse Keizer, maar ook zijn verraderlijke broer John voor wie het koningschap nu lonkt. Aan Blondel de schone taak om erachter te komen waar Richard vastgehouden wordt en dit nieuws over te brengen aan het Engelse hof zodat Richard vrijgekocht kan worden en zijn rechtmatige plek op de Engelse troon kan opeisen.
Lezenswaardig
Het aardige aan A Search for the King is dat Vidal op zeer lezenswaardige wijze de bekende elementen van de geschiedenis van Richard Leeuwenhart vermengt met een avonturenroman met de onwaarschijnlijke hoofdrolspeler van een troubadour. Daarbij neemt Vidal de vrijheid om de Middelleeuwen te schetsen als een tijd waarin magie en vreemde wezens tot de gangbare folklore behoren én de realiteit. Want Blondel komt - zowel met als zonder Richard - de nodige legendarische schepsels tegen. Van een draak en een reus tot een eeuwig levende vampier. Het sprookjesachtige element past goed bij deze avontuurlijke vertelling. Ondanks het feit dat de roman inmiddels bijna zeventig jaar oud is, spreekt de schrijfstijl van Vidal nog steeds aan en is het allesbehalve ouderwets. Gek genoeg gebeurt er relatief weinig in het boek aangezien de queeste van Blondel redelijk rechttoe rechtaan is, maar het is vooral de sfeer die Vidal treffend weet te schetsen die A Search for the King een prettige bijdrage aan het genre van de historische roman maakt.
'A Search for the King' van Gore Vidal is voor het eerst in 1950 uitgegeven. Er is geen Nederlandse vertaling, ook is het oorspronkelijke broek minder goed verkrijgbaar in Nederland. Onder andere via Amazon is het boek te bestellen.
Reacties
Een reactie posten