Dronkaards en kinderen spreken de waarheid. Het nieuwe toneelstuk Wijn van Philip Walkate maakt dat hilarisch én pijnlijk duidelijk. Een heerlijke cast aangevoerd door Porgy Franssen en Carine Crutzen en kleur gegeven door een bitchy Renée Fokker brengen het uitstekende script met overtuiging tot leven.
Praten over wijn heeft veel functies. Van het (al dan niet oprecht) etaleren van kennis over de vele druivensoorten, terroirs en wijngebieden tot het subtiel testen om te bezien of je drinkgenoot wel uit het juiste milieu komt. In het nieuwe toneelstuk Wijn van cabaretier en toneelschrijver Philip Walkate (1974) komen al deze elementen naar voren met zowel hilarisch als tragisch gevolg. Zeker wanneer het een geïnstitutionaliseerde variant betreft zoals de jaarlijkse wijnavond van Charles (Porgy Franssen) en Charlotte (Carine Crutzen). Jarenlang organiseren zij een wijnavond waar jeugdvrienden Charles, Bob (Evert van der Meulen) en Ed (Vincent Croiset) samen komen. Aan dit gezelschap is de vrouw van Bob, Marja (Renée Fokker), toegevoegd. Kunstenaar Ed is een vrije vogel en nog altijd single hoewel de laatste keer zijn toenmalige vriendin mee kwam. Dat had niet veel om het lijf en wordt nog eens extra benadrukt door de hartsvrienden wanneer ze niet meer op haar naam komen ("Angela? Angelien? Angelique?"). De setting is ook al sinds jaar en dag hetzelfde: het majestueuze grachtenpand van Charles en Charlotte die zeer well to do zijn. Charles is CEO van een bank, terwijl Charlotte nooit gewerkt heeft en altijd voor de kinderen - Olivier en Eveline - zorgde.
Onderhuidse spanning
Alleen al de setting zorgt voor spanning tussen de oude vrienden. Want Bob en Marja - hoewel niet bepaald onbemiddeld - zijn toch van een ander kaliber. Wonend in Twente is hij een niet buitengewoon succesvol broodschrijver en zij een docent sociale psychologie. Dat steekt schril af bij de rijkdom die Charlotte en Charles hebben en met name door die laatste breed geëtaleerd wordt. Zo bezien is de jaarlijkse wijnavond met prachtige wijnen een continue reminder van het succes van vooral Charles. Daar staat tegenover dat Bob en Marja gezegend zijn met drie zeer succesvolle kinderen. Dat geldt - helaas - niet voor Charlotte en Charles. Olivier is niet meer terwijl Eveline - op vrijwillige basis - is opgenomen. En dan is daar nog Ed die overal tussendoor fladdert als de kunstzinnige bohemien die hij is. Deze bijzondere relaties over en weer worden meteen duidelijk in de eerste minuten van het toneelstuk wanneer Charlotte en Charles - voordat de gasten zijn gearriveerd - lopen te mopperen over deze jaarlijkse wijnavond die "gelukkig nooit in Twente is", maar tegelijkertijd ook de eerste wijnavond betreft waar Ed niet voor genodigd is. Blijkbaar omdat hij de laatste keer "te dronken" was, maar stiekem ook omdat hij iets te veel doorvroeg. Het is meteen duidelijk: de schone schijn domineert bij Charlotte en Charles. Een schijn die nog eens extra kracht wordt bijgezet door - zodra Bob en Marja er zijn - vooral te praten over de wijnen waarmee Charles nog eens subtiel de pikorde aangeeft en de onderhuidse spanning tussen met name Marja en Charlotte evident is. Een spanning die voortkomt uit het verschil in sociale standing en door Marja telkens wordt teruggebracht naar het feit dat Charlotte nooit gewerkt heeft. De avond neemt op diverse momenten een andere loop wanneer Ed - bij toeval? - langskomt en het pijnlijk duidelijk is dat hij niet genodigd was. Maar ook de plotselinge aanwezigheid van Eveline (Randy Fokke) zorgt voor een compleet andere avond. Een avond met hilarische én tragische gevolgen.
Overtuigende tragikomedie
Het leuke aan Wijn is dat de premisse van een avond met vrienden zeer herkenbaar is, maar dat het steeds meer uit de hand loopt. Daarbij is het onvoorspelbare één van de drijvende krachten achter dit heerlijke toneelstuk en is het juist prettig om 'spoilervrij' Wijn te zien. Een toneelstuk dat niet alleen profiteert van een uitstekend en op zichzelf al humoristisch script, maar vooral de uitstekende acteerprestaties van de gehele cast. Daarbij is Porgy Franssen meesterlijk gecast als de ietwat verveelde CEO die het eigenlijk alleen over wijn en daarmee zichzelf kan hebben. En de altijd indrukwekkende Carine Crutzen (een persoonlijke favoriet sinds De Brug maar vooral Oud Geld) die met verve de rol speelt van de getroubleerde Charlotte. Evert van der Meulen maakt van Bob een wat jolige sideshow terwijl Renée Fokker met overtuiging een bitchy dimensie aan Wijn geeft en daarmee het stuk - samen met Franssen en Crutzen - draagt. De rollen van Vincent Croiset en Randy Fokke zijn er met name om de stemmingswisselingen in te leiden en dat werkt goed. Wijn is een overtuigende tragikomedie en is net als een goede wijn: het behoeft geen krans.
Foto: Hummelinck Stuurman Theaterbureau
Foto: Hummelinck Stuurman Theaterbureau
'Wijn' van Hummenlinck Stuurman Theaterbureau is in maart in première gegaan en is nog tot eind mei door heel Nederland te zien. Meer info en kaarten hier. Deze recensie is op basis van de uitvoering in de Haagse Koninklijke Schouwburg op 5 mei 2018.
Reacties
Een reactie posten