'Lion's Honey. The Myth of Samson' van David Grossman


Na een korte pitstop met 'Bangkok, een elegie' van F. Springer heb ik mijn ontdekking van Israëlische schrijvers voortgezet met 'Lion's Honey. The Myth of Samson' van David Grossman. Daar waar Etgar Keret met zijn verhalenbundel 'Suddenly, a Knock on the Door' vaak de absurditeit opzoekt, is Grossman uit een heel ander hout gesneden door de mythe van Samson (van Delila) bij de horens te vatten. 'Lion's Honey' is overigens een moeilijk te classificeren boek. Het start met de letterlijke transcriptie van de relevante Bijbelpassages van de mythe van Samson (in de Engelse vertaling: hoofdstuk 13-16 uit 'The Book of Judges' uit 'The Authorised King James Version'). Daarna schrijft David Grossman een analyse van het verhaal en vult deze verder in waardoor de Samson uit de redelijk oppervlakkige Bijbelvertelling een man van vlees en bloed wordt en daarmee dus een roman zonder zo echt geschreven te zijn. Voor het gemak noem ik dit dan maar een analytische roman. 

Het verhaal van Samson, die zijn bovenmenselijke kracht ontleent aan zijn nimmer geknipte haarlokken, beoogd redder van het door de Filistijnen onderdrukte Israël en uiteindelijk wordt bedrogen door zijn geliefde Delila, is een van de meer spectaculaire verhalen uit de Bijbel. Het leven van Samson gaat met veel geweld gepaard en eindigt wanneer hij, ontdaan van zijn kracht en gevangen gezet door de Filistijnen, met zijn laatste (terugkerende) kracht de tempel waarin hij gevangen zit neer laat komen en zo 3.000 Filistijnen in zijn dood meeneemt. In weerwil van al dit spektakel is Samson een redelijk platte figuur die zich eendimensionaal door het leven vecht. Grossmann vult het verhaal in en kijkt naar de achterliggende motieven en gevoelens van de hoofdpersonen. Hij doet dit op een overtuigende wijze waarop deze aparte roman zeer prettig leest. Dit is overigens ook zeer te danken aan de werkelijk uitstekende Engelse vertaling uit het Hebreeuws door Stuart Schoffman. 

Grossman legt een zeer duidelijke link tussen Samson en het huidige Israël. Niet verwonderlijk voor een Israëlische schrijver, maar ook vanwege het feit dat het verhaal daadwerkelijk speelt in het gebied dat nu het huidige Israël is. En aangezien ik recent in Israël was, doet dit het boek nog meer leven dan anders het geval zou zijn geweest. Dat is echter slechts de eerste laag van deze link. Een tweede laag is het feit dat Samson op een aantal punten de staat Israël verpersoonlijkt.  Een man met ogenschijnlijke kracht en macht wiens acties daarmee niet altijd in verhouding staan. De derde en laatste laag is de verpersoonlijking van Samson als de Joodse queeste, tot 1948, naar een Nationaal Tehuis (dixit de Balfour-verklaring uit 1917). Samson vindt uiteindelijk dat huis niet en sterft uiteindelijk als eenzame ziel. De Joden hebben, na eerst een vreselijk Armageddon te hebben moeten beleefd in de Tweede Wereldoorlog, dat huis wel gevonden doch kampen nog elke dag met de gevolgen van de ontstaansgeschiedenis. 

Al met al een mooie introductie op het werk van David Grossman. Ik ben inmiddels zeer benieuwd naar zijn andere werk. En dat volgt er zeker weer een recensie op deze blog!

Reacties