Dans 26 juli 2014: Het San Francisco Ballet in Parijs


George Balanchine: Allegro Brillante (1956)
Hans van Manen: Solo (1997)
Christopher Wheeldon: Within the Golden Hour (2008)
Liam Scarlett: Hummingbird (2014)

San Francisco Ballet
Martin West / Ming Luke, l'Orchestre Prométhée
Théâtre du Châtelet, Parijs

Het San Francisco Ballet maakt indruk met een Parijse summer residency waarbij vooral onze eigen Hans van Manen en nieuw werk het beste uit Californië naar boven haalt. 

Vrijwel het gehele jaar kennen de metropolen van Europa en elders een culturele overload, maar zodra de zomer aanbreekt, doet de culturele scene meer aan als een woestenij. Musea vertrouwen nog slechts op hun kerncollectie en voor concerten en dans dient afgereisd te worden naar de diverse zomerfestivals. Daar waar normaliter door het grote aanbod bijna niet te kiezen valt, is het in steden als Wenen, Berlijn, Londen en Parijs opeens speuren naar culturele hoogtepunten. Natuurlijk zijn er wel concerten, maar dat zijn dan gezellig toeristische Mozart-orkesten in Wenen of nog eens een uitvoering van de Vier Jaargetijden van Vivaldi in een sfeervolle Parijse kerk. Wie echter goed zoekt, treft her en der nog een cultureel juweeltje om de zomeravond op te fleuren. Gelukkig was er in Parijs afgelopen weken zo'n juweeltje te vinden met het San Francisco Ballet.

Van klassiek tot modern
In het kader van Les Etés de la Danse heeft het San Francisco Ballet van 10 tot en met 26 juli achttien programma's verzorgd in het prachtige authentieke Théâtre du Chatelet. Voor de laatste uitvoering op 26 juli liet de dansers uit Californië zien dat ze zowel de meer klassieke als moderne dans beheersen. Een conventionele start met Allegro Brillante van choreograaf George Balanchine op muziek van Tsjaikovski (het eerste deel uit zijn Derde Pianoconcert) werd gevolgd door de korte maar zeer indrukwekkende choreografie Solo van onze eigen Hans van Manen. Op (opgenomen) muziek van Bach (Suite Nr. 1 voor viool) losten drie dansers elkaar telkens af zodat immer één danser   zijn solo toonde. Hoewel deze choreografie al uit 1997 is, was hij nog altijd fris en tekende zich door de schijnbare eenvoud van de bewegingen, maar vooral ook de transparantie ervan. Fascinerend om te zien hoe het werk van Van Manen zo de tand des tijds doorstaat en fascinerend blijft. Onderstaand een uitvoering door het Nederlands Dans Theater:


Met de choreografie Within the Golden Hour van Christopher Weeldon toonde de ploeg uit San Francisco zich als collectief en tevens in een werk dat zij zelf in 2008 in premiere brachten op muziek van Ezio Bosso en Antonio Vivaldi. De collectiviteit in Within the Golden Hour wisselde zich af met duo's en maakte zonder meer indruk, hoewel het wellicht allemaal net een tandje korter had gekund.  Het orkest excellerende overigens met name in de begeleiding van deze choreografie en liet zien hoe mooi het kan zijn wanneer dansers live begeleid worden door een goed orkest. Onderstaand een impressie van deze choreografie:


Philip Glass
De avond en daarmee het gehele bezoek aan Parijs werd afgesloten met een kakelverse choreografie: Hummingbird van Liam Scarlett die artist in residence is bij het San Francisco Ballet en waarvan deze choreografie pas 29 april jl. in premiere is gegaan. Op het Tirol Concerto for Piano and Orchestra van Philip Glass heeft Scarlett een choreografie geschreven waarbij het collectief fungeert als achtergrond en context voor duo's waarbij de vrouwelijke solist (terecht) alle aandacht krijgt, met name ook door de werkelijk uitstekende uitvoering die zij ten beste gaf. Kenners van het NDT zullen het prachtige en hypnotische tweede deel van het Tirol Concerto herkennen als de muziek voor Shoot the Moon van Sol Léon en Paul Lightfoot, één van de absolute toppers van het NDT (zie voor een eerdere recensie hier). Net als bij Within the Golden Hour excelleerde ook hier weer het orkest door een prachtige uitvoering van het Tirol Concerto met Natalya Feygina als pianist. Onderstaand een indruk van de repetitie van Hummingbird en de ideeën van Scarlett daarover:


Over tien jaar weer?
Toch blijft opvallend dat van alle choreografieën de choreografie van Hans van Manen het meest vooruitstrevend was. Ook nu kunnen choreografen als Scarlett en Wheeldon nog veel leren van de oude meester, hoewel man/man-duo's al een mooie blik naar de toekomst gaven. Het talent - met name bij de dansers van Aziatische origine - om dergelijke choreografieën uit te voeren is ruimschoots bij het San Francisco Ballet aanwezig en met dit uitgebreide programma liet het San Francisco Ballet een indrukwekkend visitekaartje achter. Tien jaar nadat de dansers uit San Francisco voor het eerst op de planken in Parijs stonden. Het enthousiaste applaus en de warme woorden van de directeur van Les Etés de la Danse zullen er vast toe leiden dat het San Francisco Ballet over tien jaar, maar waarschijnlijk veel eerder, weer in Parijs te zien zijn. En wellicht ook eens in Nederland, dat zou zeker - in welk seizoen dan ook - geen straf zijn. 

Het San Francisco Ballet trad van 10 tot en met 26 juli 2014 op in het Théâtre du Chatelet in Parijs. Deze recensie is op basis van het slotprogramma op 26 juli. Onderstaand de 'trailer' voor de Parijse 'residency' van het San Francisco Ballet:

Reacties