Concert 27 maart 2014: Een Johannes-Passion minder dan de som der delen


Bach: Johannes-Passion

Michael Schade, Evangelist (tenor)
Andrew Foster-Williams, Christus (bas-bariton)
Christopher Purves, Pilatus (bas)
Benjamin Hulett, tenor
Carolyn Sampson, sopraan
Ann Hallenberg, mezzosopraan

Nederlands Kamerkoor
Richard Egarr, Koninklijk Concertgebouworkest
Het Concertgebouw, Amsterdam

Richard Egarr kiest in de Johannes-Passion duidelijk zijn eigen weg en hoewel er veel te genieten valt, is deze uitvoering uiteindelijk jammer genoeg minder dan de som der delen. 

De jaarlijkse Passie-manie die Nederland rondom Goede Vrijdag in de ban houdt, is voor ieder orkest immer een uitgelezen mogelijkheid om uit te pakken. Opvallend daarbij is dat steeds vaker er voor wordt gekozen om de Matthäus-Passion te laten alterneren met de Johannes-Passion die in Nederland onmiskenbaar aan een opmars bezig is. Orkesten kijken daarbij wellicht ook graag naar elkaar, want waar vorig jaar het Koninklijk Concertgebouworkest de Matthäus onder Philippe Herreweghe ten gehore bracht, stond Jan Willem de Vriend voor het Rotterdams Philharmonisch om de Johannes te doen. Dit jaar zijn de rollen omgedraaid en staat de in Nederland woonachtige Britse dirigent Richard Egarr (1951) - voor het eerst - op de bok bij het KCO. Jan Willem de Vriend tekent volgende week voor een Rotterdamse Matthäus. En dat is niet het enige wat beide dirigenten bindt, want sinds 2014 heeft het Haagse Residentie Orkest haar dirigentenstructuur gewijzigd en afscheid genomen van de vaste alomvattende chef-dirigent. Het Residentie Orkest wedt nu op meerdere paarden waarbij Jan Willem de Vriend de komende vier jaar de vaste dirigent aldaar is en vergezeld wordt door Egarr als vast gastdirigent. Het is daarbij de bedoeling dat er nog een vaste dirigent wordt aangesteld. Het (voorheen) kwakkelende Residentie Orkest doet daarmee goede zaken, want zowel De Vriend als Egarr zijn goede, maar vooral enthousiasmerende dirigenten die energie brengen. Het is niet voor niets dat - sinds het bijwonen van een repetitie van Richard Egarr bij het Residentie Orkest in 2011 - deze blogger groot fan is van Egarr. En hoewel er gisteren veel te genieten viel bij Egarr's interpretatie van Bach's Johannes-Passion viel het uiteindelijke resultaat nogal tegen. 

Een Pilatus die niet met zich laat sollen

Het KCO en Egarr tijdens de stroomstoring
Het vreemde is dat gisteravond - ondanks de stroomstoring eerder die dag waardoor Egarr en het KCO deels in het donker moeste repeteren - eigenlijk alle ingrediënten aanwezig waren voor een geweldige uitvoering. De solisten zijn stuk voor stuk van hoge kwaliteit waarbij Christopher Purves een Pilatus neerzette die niet met zich liet sollen en de kwaliteit van sopraan Carolyn Sampson algemeen bekend is. Ook de Evangelist Michael Schade en Andrew Foster-Williams als Christus zijn toppers in hun genre.  Voeg dit samen met de kwaliteit van het KCO en Egarr's karakteristieke eigen invulling van het voorliggende werk en een mooie avond zou zich moeten aandienen. Zeker omdat Egarr - zoals hij vaker placht te doen - niet alleen optrad als dirigent, maar tevens de klavecimbel voor zijn rekening nam. Maar op de één of andere manier wilde het allemaal niet samen komen. Zo ontstond een technisch uitstekende uitvoering waarbij je toch al snel naar je horloge kijkt hoe laat het is. Immer een slecht teken. En hoe moeilijk het in dergelijke gevallen is aan te geven waar het aan schort, valt dit alles samen te vatten als gebrek aan pathos. Egarr kiest - gelijk zijn recente opname van de Johannes-Passion met de Academy of Ancient Music - voor een dynamische uitvoering met grote wisselingen in tempo en interpretatie. Juist daar ligt de basis voor het niet meer worden dan de som der delen. Daar waar zijn collega De Vriend vorig jaar met het Rotterdams Philharmonisch Orkest een zelfde dynamiek koos, volgde een heel andere uitvoering waar - niet in de laatste plaats door een geweldige Evangelist van James Gilchrist die ook de Evangelist is in Egarr's opname - de pathos van af spatte. Hopelijk laat dit het KCO er niet van weerhouden om Egarr vaker voor het orkest te vragen, soms valt het allemaal niet geheel op zijn plaats. 

Oordeel FerdiBlog: ***½

Lees hier de recensie van de 'Johannes-Passion' vorig jaar uitgevoerd door het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van Jan Willem de Vriend. 

Op 27 en 29 maart voert het Koninklijk Concertgebouworkest haar jaarlijkse Passie uit. Ditmaal de Johannes-Passion met voor het eerst voor het orkest gastdirigent Richard Egarr. Deze recensie is op basis van de uitvoering op 27 maart. 

Reacties