Nederlands Dans Theater (NDT)
Somos
León & Lightfoot: Same Difference
Goecke: Woke Up Blind
Pite: The Statement
León & Lightfoot: Shoot the Moon
NDT 1
Sepp Grotenhuis (piano)
Paul Murphy, Het Balletorkest
Zuiderstandtheater, Den Haag
De immer voortgaande muziek van Philip Glass is niet alleen de perfecte inspiratie voor het Nederlands Dans Theater maar staat ook symbool voor de continue vernieuwing die het gezelschap markeert. In het fijne programma Somos brengt het NDT1 het publiek - met dank aan León & Lightfoot - vertrouwd in vervoering, maar weet grenzeloos te vernieuwen in twee wereldpremières van Goecke en Pite.
Met het choreografische duo van Sol León en Paul Lightfoot heeft het NDT een tijdloos repertoire opgebouwd dat immer de basis vormt voor de NDT-programmering. Hoewel het gevaar van berusting loert, weet het NDT telkens te vernieuwen door het vertrouwde te combineren met wereldpremières die telkens beogen de grenzen van het NDT te verleggen. Het nieuwe programma Somos is een geweldig voorbeeld hoe vernieuwing en vertrouwdheid hand in hand gaan. Want de klassiekers Same Difference (2007) en Shoot the Moon (2006) - allebei op de hypnotiserende muziek van Philip Glass - sandwichen nieuwe werken van Marco Goecke en Crystal Pite die beiden als associate choreographers van het NDT door het leven gaan. Beide werken hebben het in zich om vast onderdeel van het repertoire te worden, maar ieder op geheel eigen manier. Daar waar Woke Up Blind rüchsichtlos op het gevoel van het publiek inspeelt, biedt The Statement door onderwerp en opzet iets totaal nieuws en - op geheel eigen wijze - meeslepende dansvorm.
Ego centraal in Same Difference
Theatraliteit en ongemak kenmerken Same Difference waarin het ego en de chaos die het veroorzaakt centraal staat. De dansers van het NDT1 volgen allen hun eigen ego waardoor een gefragmenteerd collectief ontstaat. Een collectief dat - op de pulserende klanken van Philip Glass' Symfonie Nr. 3 en Strijkkwartet Nr. 5 - het ongemak bij het publiek oproept door het ego niet alleen in dans, maar ook kreten gestalte te geven. Een ongemak dat versterkt wordt door de nabijheid tussen dansers en publiek die - met name op het laatst - voor het publiek wel heel dichtbij komt. Juist dit ongemak is instrumenteel voor de impact die Same Difference heeft. Een impact die nog eens versterkt worden door de live-begeleiding door het Balletorkest en een fenomenaal lichtontwerp waardoor muziek, dans en licht ultiem samen komen. Een klassieker die tevens het laatste (Haagse) optreden inluidde van Anna Herrmann.
Verlangen in Woke Up Blind
De muziek van de tragisch vroeg overleden Jeff Buckley inspireerde Marco Goecke tot Woke Up Blind waar het broeierige You and I gevolgd door het meer hectische The way young lovers do elkaar vinden in het verlangen dat geuit wordt. Een ongebreideld verlangen dat de dansers van NDT1 ten volle naar voren brengen in een uitwerking die direct op het gevoel inspeelt en daarmee een mooi contrast vormde met de uiteenzetting van het ego in León & Lightfoot's Same Difference.
The Statement als woorden in dans
Op voorhand leek The Statement van Crystal Pite het moeizaamste deel van het programma. Ga maar na: een choreografie gebaseerd op een vergadering die ten doel heeft tot een gezamenlijke verklaring. En dit alles slechts begeleid op de gesproken tekst van auteur en theatermaker Jonathan Young met minimale muzikale ondersteuning door muziek van Owen Belton. Maar Pite weet met The Statement iets compleets unieks neer te zetten. Een spaarzaam decor bestaande uit een ovalen vergadertafel met een oversized hanglamp vormen het strijdperk van vier dansers van het NDT1. Een strijdperk waar een afdeling een verklaring moet afleggen door van bovenaf gezonden functionarissen over een situatie die volledig uit de hand is gelopen. Het knappe aan The Statement is dat de woorden van Jonathan Young niet worden geplaybackt, maar door de dans letterlijk worden "gesproken". Een surrealistische ervaring die de kwaliteit van het NDT onderstreept, maar tegelijkertijd ook de universaliteit van dergelijke processen aangeeft. Want het voorval of de inhoud komen nooit ter sprake, alleen het proces tot damage control die de (perverse en politieke) werking van een organisatie weergeven. Een bijzonder nieuw werk dat een compleet eigen plek inneemt in het repertoire van het NDT.
Vintage vervoering in Shoot the Moon
Het fantastische Shoot the Moon sluit de tetralogie af en zorgt voor een fijn hoogtepunt in het programma. Het tweede deel van het Tirol Concerto for Piano and Orchestra van Philip Glass is misschien wel één van de beste voorbeelden van de muziek van Glass. Muziek die op het eerste gezicht bekend én repeterend klinkt, maar in werkelijkheid het muzikale equivalent van een wenteltrap vormt: muziek die telkens verder doorstijgt zonder ooit echt een eindpunt te bereiken. Deze muziek heeft León & Lightfoot geïnspireerd om relaties en de emoties daarbinnen te vertalen naar dans waarbij een draaiend decor dat een inkijk geeft in werking van (onmogelijke) liefde binnen een relatie. Inmiddels is dit al de derde maal dat ik Shoot the moon onderga en telkens zie je weer nieuwe dingen en word je - gelijke Same Difference - meegenomen in een onweerstaanbare vervoering. Een vervoering die ditmaal nog pregnanter was door de live-begeleiding door het Balletorkest die onder leiding van Paul Murphy en met overtuiging door pianist Sepp Grotenhuis het feest compleet maakten. Een prachtige afsluiting van een geweldig programma zoals alleen het NDT dat kan brengen en invulling geeft aan de Spaanse betekenis van Somos: 'Wij zijn'.
Oordeel FerdiBlog: ****½
Het NDT1 van het Nederlands Dans Theater voert van 4 februari tot en met 10 maart 2016 'Somos' op in diverse theaters in Nederland en in het eigen Zuiderstrandtheater te Den Haag. Deze recensie is op basis van de uitvoering op 5 maart in Den Haag.
Reacties
Een reactie posten