Concert 22 juli 2016: De terugkeer van de dirigerende Monica Seles?


BBC Proms 2016

Mozart: Symfonie Nr. 39
Mendelssohn: Concertaria Infelice
Mozart: Concertaria Ah, Io previdi
Mendelssohn: Symfonie Nr. 4 Italienische 

Rosa Feola (sopraan)
Jérémie Rhorer, Le Cercle de l'Harmonie
Royal Albert Hall, Londen

De Londense zomer staat traditiegetrouw in het teken van muziek en dan vooral de BBC Proms, vooral bekend van die ene laatste avond met bijbehorende uitgelaten vlaggenvertoon culminerend in trotse vaderlandslievende werken van de bekendste Britse componisten. Dus wanneer je in de zomer in Londen bent, kan je natuurlijk niet om een concertbezoek heen. Een terugblik op de eerste van twee Proms-concerten.

De BBC Proms - of beter gezegd de Henry Wood Promenade Concerts presented by the BBC - vinden al sinds 1895 plaats en bieden de (klassieke) muziekliefhebbers twee zomermaanden feest. Van onbekende orkesten tot de grote namen (Bernard Haitink is een graag geziene gast tijdens de Proms) en bijzondere crossover-samenwerkingen (vorig jaar met bijvoorbeeld de Pet Shop Boys), voor ieder wat wils in de statige doch volkse Royal Albert Hall midden in de gegoede Londense wijk Kensington. Met het vooruitzicht om in juli in Londen te zijn vlak nadat de Proms waren afgetrapt met de Firts Night of the Proms was het een uitgemaakte zaak dat kaartjes gekocht moesten worden. In het enthousiasme werden daarbij voor twee opeenvolgende avonden kaarten gekocht: een avond Mozart en Mendelssohn en een avond met wat zwaardere kost: Wagner en Tippett. Hoewel de immense Royal Albert Hall niet echt geschikt lijkt voor wat meer kleinschalig werk, is de combinatie van Mozart en Mendelssohn niet te versmaden. Zeker niet wanneer het prettige symfonieën betreft als Mozart's 39e en de Italiaanse symfonie van Mendelssohn. Diezelfde Mendelssohn die zo'n warme band had met het Verenigd Koninkrijk in het algemeen en haar (toenmalige) Koningin in het bijzonder. Met zo'n programma was het besluit snel genomen en waren de kaarten besteld. Klaar dus voor de allereerste Proms. 

Verkeersregelaar
Daar waar normaal ook het orkest en de dirigent van belang zijn om tot een besluit te komen, was de combinatie van Proms en muziek van Mozart en Mendelssohn afdoende. Dat bleek een misvatting. Want eenmaal gezeten onder de grote koepel van de Royal Albert Hall - vernoemd naar de vroeggestorven  echtgenoot van Koningin Victoria - viel het kwartje van de dirigent pas. Want de Franse dirigent Jérémie Rhorer die met het mede door hem opgerichte orkest zijn Proms-debuut maakte, bleek dezelfde dirigent die afgelopen november zijn opwachting maakte bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest, toen met een programma van Wagner, Liszt en (wederom) Mendelssohn. Dat concert was zeer gedenkwaardig, maar niet op de goede manier aangezien dit één van de slechtste concerten is die ik me kan heugen. Niet alleen omdat hij de muziek niet liet ademen, maar vooral zijn (letterlijke) houding als dirigent. Alsof een verkeersregelaar voor het orkest stond. Maar nog erger: het gekreun tijdens het dirigeren ware hij de dirigerende equivalent van Monica Seles. De avond leek daarmee al over voordat deze begon. Maar in alle eerlijkheid: ditmaal viel het allemaal behoorlijk mee. Hoewel Rhorer nog steeds een verkeersregelaar is en zijn overdreven gesticulaties hem niet bepaald als een serieuze dirigent doen overkomen, wist hij ditmaal het orkest wel te bewegen tot muziek maken die de componisten tot eer strekt. Dat het zijn eigen orkest betreft (en die blijkbaar door de verkeersregelingen heen kunnen kijken) zal zeker hebben geholpen. Hoewel ver genoeg van hem af gezeten, leek het er ook op of het kreunen ditmaal achterwege was gelaten. Zijn tennissende alter-ego heeft hem wellicht permanent verlaten dan wel een avondje rust gekregen. 

Sopraan vs. Royal Albert Hall: 1-0

Hierdoor leverde het orkest prima doch geen wereldschokkende uitvoeringen af van deze klassieke symfonieën. Daarbij overigens niet geholpen bij de omvang van de Royal Albert Hall waardoor dergelijke kleinschaligere symfonieën die ook nog eens worden uitgevoerd door een authentiek (en dus klein) ensemble een beetje vervliegen in die immense ruimte. Datzelfde kan overigens niet gezegd worden voor het tweetal concertaria's dat het programma verrijkte. Want naast de symfonieën waren ook twee (lange) concertaria's geprogrammeerd zodat het programma voor de pauze een symfonie van Mozart bevatte en een aria (Infelice) bevatte, terwijl de rollen na de pauze waren omgekeerd met de aria Ah, Io previdi. Deze aria's werden gezongen door de uitmuntende Italiaanse sopraan Rosa Feola die geen enkele moeite had met de grote ruimte die de Royal Albert Hall is en daarbovenop ook nog eens dictie had waardoor de aria's woordelijk te verstaan waren. Kom je ook niet elke dag tegen. De aria's vormden daarmee het ware hoogtepunt van deze Proms-introductie. Nu alleen nog hopen dat Rhorer zich ooit nog ontwikkelt tot een serieuze dirigent.

De BBC Proms 2016 vinden plaats van 15 juli tot en met 10 september, veelal in de Royal Albert Hall. Dit concert, op vrijdag 22 juli, was Proms 9. Meer info en kaarten bestellen hier

Reacties