Worlds collide: Blaudzun en Amsterdam Sinfonietta in het Concertgebouw


Amsterdam Sinfonietta doorbreekt met Breder dan Klassiek al jarenlang de muur tussen klassieke en popmuziek. Na onder andere Rufus Wainwright, De Dijk en Wende Snijders is het dit jaar singer-songwriter Blaudzun die in de klassieke spotlights staat. De tournee van elf concerten deed gisteren het Amsterdamse Concertgebouw aan. Een avond waar werelden botsten en dit buitengewoon goed uitpakte. 

Een bezoeker die blijkbaar nogal onder de indruk was van de voor haar nieuwe (?) omgeving constateerde een "walm van elite". Terwijl diverse reguliere bezoekers van het Concertgebouw verwonderd opkeken en zich afvroegen of ze wellicht vergeten waren deodorant te gebruiken, was de kathedraal van de klassieke muziek gisteren een tijdelijk huis voor een wel heel bijzonder samengesteld publiek. De (niet altijd onterechte) vooroordelen over het in het algemeen nogal eenzijdig samengestelde publiek van het Concertgebouw gingen deze keer in het geheel niet op. Met dank aan Amsterdam Sinfonietta, het strijkorkest dat sinds jaar en dag het nieuwe jaar aftrapt met een Breder dan Klassiek-programma en telkens opnieuw de barrière tussen klassieke en popmuziek slecht. En niet door als een veredeld strijkje de muziek van bekende popartiesten te omlijsten, maar in daadwerkelijke co-creatie een nieuw samengesteld genre te verkennen. Dat is nog eens wat anders dan de bekende en niet bepaald originele crossover-ellende. Dit jaar heeft Amsterdam Sinfonietta Blaudzun gestrikt. In tegenstelling tot bijvoorbeeld De Dijk zal Blaudzun net zo onbekend zijn voor het reguliere Concertgebouw-publiek als Amsterdam Sinfonietta is voor de fans van Blaudzun. Ondergetekende had in ieder geval nog nooit van Blaudzun gehoord, hoewel dat bepaald niet als maatstaf geldt. Het was daarom mooi om te zien dat het publiek in een vrijwel uitverkocht Concertgebouw nu echt anders en - in de meest brede zin van het woord - diverser was samengesteld. Voordat er één noot gespeeld was, kon vastgesteld worden dat Amsterdam Sinfonietta is geslaagd in de opzet. Een constatering die de Raad voor Cultuur - het nieuwe Kunstenplan is aanstaande - vast niet is ontgaan. Maar uiteindelijk draait het om de muziek en welke impact deze botsende werelden hierop hebben.

Sympathiek
Blaudzun, de artiestennaam van de in 1974 in Arnhem geboren Johannes Sigmond, is boven alles een sympathieke aanwezigheid die met grote bescheidenheid het publiek toespreekt, maar zich het meest comfortabel voelt wanneer hij aan het zingen is. Het Breder dan Klassiek-programma van Amsterdam Sinfonietta en Blaudzun heeft als titel Ademgebed gekregen. Een niet toevallig gekozen titel die feitelijk een hommage is aan de in 2013 overleden Amsterdamse dichter Martijn Teerlinck. Voor Blaudzun vormt het werk van Teerlinck een inspiratie en het is niet voor niets dat als onderdeel van Ademgebed Blaudzun enkele gedichten van Teerlinck voordroeg én een enkel nummer zong gebaseerd op diens werk. De melancholie komt daarin naar voren die nauw aansluit bij Blaudzun's voorkeur voor de herfst wanneer - in zijn woorden - de natuur nog eenmaal een prachtige opleving heeft als een zonnebloem die volop in bloei is vlak voor het moment dat deze knakt. Maar Teerlinck is niet de enige die Blaudzun inspireert. Voor wie ik liefheb is zijn eerbetoon aan het gelijknamige gedicht van Neeltje Maria Min en vormde een mooie aftrap van Ademgebed. Het is overduidelijk dat Amsterdam Sinfonietta en Blaudzun zichzelf het niet makkelijk hebben gemaakt in de aanloop naar deze tournee. Zoals Blaudzun in het (informatieve) programmaboek stelt: 'we hebben bij iedere song gezocht naar de kern, door ze tot op het bot te ontleden. Vanuit dat geraamte zijn we opnieuw gaan bouwen'. En dat was te horen.


Spelplezier
Het aardige hierbij is dat zowel Amsterdam Sinfonietta als Blaudzun uit de eigen comfortzone heeft moeten komen. Voor Amsterdam Sinfonietta geldt dat met betrekking tot het gehele concept, maar ook Blaudzun heeft bewust gekozen voor anders dan anders. Het afwisselende programma stoelde vooral maar zeker niet exclusief op het werk van Blaudzun. Klassieke componisten zoals Bach en Purcell, maar ook moderne componisten als Glass en Reich passeerden de revue. Meestal alleen gespeeld door Amsterdam Sinfonietta, maar in het geval van Cold Song uit King Arthur van Purcell moest Blaudzun eraan geloven. Daarnaast stortte Blaudzun zich - in de meeste gevallen bepaald niet onverdienstelijk - op liedjes van onder andere David Bowie, Spinvis en Nirvana. Met name Heroes van Bowie was een hoogtepunt en het was niet zonder reden dat op uitdrukkelijk verzoek van Candida Thompson, de artistiek leider van het overduidelijk met plezier spelende Amsterdam Sinfonietta, het nummer tegen het einde in de reprise ging. Blaudzun sloot af met zijn nieuwste hit _hey now die met dank aan de 'klassieke' bewerking toch wel heel goed én anders klonk en het publiek van het Concertgebouw - al dan niet met een walm van elite - als één man tot staan en bewegen bracht. Botsende werelden zonder brokstukken. Met dank aan Blaudzun en het Amsterdam Sinfonietta. 


De 'Breder dan Klassiek'-tournee 2019 van het Amsterdam Sinfonietta in samenwerking met Blaudzun bestaat uit elf concerten in het hele land en startte op 5 januari 2019 in Enschede en eindigt op 19 januari in Eindhoven. Meer informatie en kaarten bestellen hier

Reacties