'O. A Presidential Novel' van Anonymous


Boeken over Amerikaanse politiek kan ik eigenlijk nooit laten liggen. Ondanks een niet juichende, maar ook niet vernietigende recensie in The Economist heb ik recent 'O. A Presidential Novel' van Anonymous gekocht en afgelopen week gelezen. 'O' is een fictieve roman over de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2012, waar president 'O' het opneemt tegen de republikeinse kandidaat Tom Morrison. 'O' is geanonimiseerd, maar overduidelijk is het Barack Obama.

'O', zoals in alle recensies terecht wordt opgemerkt, doet een poging om het succes van het evenzo anonieme 'Primary Colors. A political novel' te evenaren. Net als 'O' is dit een fictieve roman geworteld in de werkelijkheid. Ditmaal over kandidaat Jack Stanton die wel heel erg veel weg heeft van Bill Clinton. Dat boek heb ik nooit gelezen. Heb wel de op dit boek gebaseerde film met dezelfe titel gezien met John Travolta als Jack Stanton die het op moet nemen tegen de gedroomde kandidaat, gouverneur Fred Picker, gespeeld door Larry 'J.R. Ewing' Hagman. Aardige film, maar zeer zeker geen topper.

Van 'Primary Colors' is inmiddels bekend dat de schrijver journalist/columnist Joe Klein is. De schrijver van 'O' was al snel na publicatie bekend, althans vermeend bekend. 'O' wordt toegeschreven aan Mark Salter, speechschrijver en adviseur van John McCain. Duidelijk is in ieder geval dat de hype van 'Primary Colors' niet wordt benaderd door 'O'. Dat is ook niet zo gek: het is een vermakelijk boek dat lekker 'tussendoor' leest, maar meer ook niet.

Het verhaal van 'O' loopt van de primaries tot en met de verkiezingsavond op 6 november 2012 en beschrijft, in episodes, de campagnes van 'O' en zijn republikeinse tegenstrever Tom Morrison. 'O' is erg duidelijk herkenbaar als Obama en komt er lang niet altijd sympathiek vanaf. Hij wordt neergezet als een wat cynische president die inmiddels doorheeft dat 'change' alleen in kleine stappen mogelijk is, baalt van de nadelen van het presidentschap, de uitvergroting van misstappen, de ongeïnformeerdheid van journalisten maar desalniettemin toch nog vier jaar in het Witte Huis wil doorbrengen. Tom Morrison (generaal buiten dienst en voormalig gouverneur met ook nog een succesvolle carrière in het bedrijfsleven) daarentegen is een 'holier-than-thou'-kandidaat die dat in echt ook nog eens benadert. Zijn karakter is niet gebaseerd op één bekende politicus maar lijkt een samensmelting van (weinig verrassend) John McCain, David Petreaus en Wesley Clark om te komen tot een Eisenhower voor de 21e eeuw.

Ook de andere hoofdpersonen, vooral bestaande uit een aantal campagnemedewerkers en journalisten, zijn ook duidelijk op de realiteit gebaseerd. Daarbij is Bianca Stefani, de vrouw achter de ('liberal') politieke website The Stefani Report wel heel erg duidelijk Arianna Huffington van The Huffington Post. 'O' probeert daarbij ook vooral de strijd tussen oude en nieuwe media weer te geven en de wijze waarop beide media werken. Daarbij is het dan wel ironisch dat The Huffington Post recent door AOL (America Online) is opgekocht. Hetzelfde AOL dat een mislukte fusie met het symbool van de oude media, Time-Warner, aanging die inmiddels is teruggedraaid.

Zoals gezegd is het een vermakelijk boek dat inzicht geeft in hoe Amerikaanse verkiezingscampagnes werken en hoe deze over een extreem lange periode op militaire wijze en op detailniveau worden gevoerd. Het lijkt steeds vaker of de volgende verkiezingscampagne al in de eerste dagen van een nieuw presidentschap al begint. En of dat nu een democratie en de bestuurbaarheid van een land vooruit helpt is op zijn zachtst gezegd een vraag. Jammere aan 'O' is daarbij dat er ook een karakter wordt geïntroduceerd, Walter Lafontaine, die ooit dichtbij president 'O' stond maar in de aanloop naar en tijdens deze campagne aan de zijlijn is beland. Het boek suggereert impliciet dat hij een grote rol speelt in de kansen van 'O' om herkozen te worden of wellicht tot andere sinistere intenties zou kunnen overgaan. Uiteindeijk is dit niet zo en is dat natuurlijk ook meer zoals het in het echt gaat, maar deed bij mij wel de vraag opkomen, waarom zo'n karakter uberhaupt is geïntroduceerd. Natuurlijk hoort bij een dergelijke campagne ook een schandaal en de kern van het boek gaat over een schandaal dat Tom Morrison lijkt te raken, maar toch anders uitpakt dan je op het eerste gezicht denkt.

Kortom: wanneer je niet genoeg kunt krijgen van Amerikaanse politieke campagnes en tegelijkertijd heb je zin in wat aardige fictie voor tussendoor koop dan rustig dit boek. De realiteit is wat mij betreft echter interessanter en dan kan je wellicht beter 'The Choice. How Bill Clinton won' van Bob Woodward over de Clinton/Dole-campagne van 1996 of het geweldige 'Race of a Lifetime. How Obama won the White House' van Mark Halperin en John Heilemann over de primaries en de verkiezingscampagne van 2008 lezen!

Reacties