'Wicked'
Willemijn Verkaik (Elphaba)
Chantal Janzen (Glinda)
Jim Bakkum (Fiyero)
De Tovenaar van Oz (Bill van Dijk)
Tekst en muziek: Stephan Schwarz
Script: Winnie Holzman
Naar het boek van Gregory Maguire
Circustheater Scheveningen,
Den Haag
Hoewel aan het lezen van mijn blog je een andere indruk zou kunnen overhouden, heb ik ook nog andere interesses dan alleen maar klassieke muziek en boeken. Op Tweede Kerstdag toog ik met veel plezier naar het Circustheater, het bij mijn huis dichtstbijgelegen theater, voor de musical 'Wicked'. De kaarten voor deze musical waren zonder reserves gekocht omdat ik de musical in de oorspronkelijke Amerikaanse versie al in 2009 zag op Broadway. Toen was ik zeer onder de indruk van deze bewerking van het boek 'Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West' van Gregory Maguire. Zo onder de indruk dat 'Wicked', naast 'The Phantom of the Opera' mijn favoriete musical geworden is. Ik was daarom ook zeer benieuwd hoe de Nederlandse versie het ervan af zou brengen.
Dat er een Nederlandstalige versie van deze musical is gekomen, is niet zo vreemd. Sinds 2003 is 'Wicked' een van de populairste musicals van Broadway en is inmiddels naar diverse landen geëxporteerd waaronder naar dat andere muscial-mekka: Londen. De reden hiervoor is niet zo vreemd. 'Wicked' combineert uitstekende muziek met een ingenieus verhaal vanuit het unieke uitgangspunt dat één van de meest gehate 'villains' van de 'popular culture', de 'Wicked Witch of the West', goed in plaats van slecht is. Het verhaal van 'Wicked' is daarmee het verhaal van Elphaba die zou uitgroeien tot de iconische heks van de 20e eeuw. De musical beschrijft haar levensloop die wordt gekenmerkt door het feit dat zij de outsider is vanwege haar groene huidskleur. Elphaba is inwoner van Oz, het magische land bekend van het bezoek van Dorothy, dat onder leiding staat van een verlichte dictatuur onder de Tovenaar van Oz. Als blijkt dat Elphaba, in tegenstelling tot de Tovenaar, daadwerkelijk beschikt over magische krachten lijkt haar toekomst verzekerd. Een toekomst die haar samenbrengt met de Tovenaar. Tegelijkertijd verandert haar relatie met haar aartsrivaal Glinda van vijand- in vriendschap en lijkt er steeds meer te zijn tussen Elphaba en de knappe Fiyero dan Glinda en Fiyero die voor elkaar voorbestemd lijken: allebei knap en succesvol. De realiteit van Oz, waarbij dieren volwaardig (pratend en wel!) deelnemen aan de maatschappij, speelt hier een grote rol bij. De dieren worden, tot groot ongenoegen van Elphaba en Fiyero, steeds meer gemarginaliseerd. Waarom? Door 'De Grote Droogte' is er behoefte aan een zondebok en de dieren zijn daar uitstekend voor geschikt. Dit leidt ertoe dat Elphaba afstand neemt van de Tovenaar en deze zijn uitgebreide communicatieapparaat (lees: een uitstekende spindoctor, Madam Akaber) inzet om de gehate figuur van de 'Wicked Witch of the West' te creëren. Op de achtergrond speelt het bekende verhaal van Dorothy die via een tornadt in het huis van haar oom en tante in Oz is aangekomen en haar queeste over de 'yellow brick-road', samen met Blikkie, Laffe Leeuw en Lappie, onderneemt om uiteindelijk de Tovenaar te ontmoeten en samen met hem terug naar onze wereld te keren. Wat het knappe aan de opzet van de musical is dat het oorspronkelijke verhaal van L. Frank Baum, maar dan vooral de filmversie met Judy Garland, naadloos wordt verwerkt binnen het afwijkende uitgangspunt en daarme 'alternatieve universum' van Maguire. De overbekende scene van de laatste confrontatie tussen Dorothy (die in de musical als een zeurend kind overkomt) en Elphaba ('Í'm melting, I'm melting') krijgt zo een heel andere betekenis.
Zoals gezegd wordt het verhaal gelardeerd met goede muziek die ook in de Nederlandse vertaling, van de hand van Martine Bijl, zeer zeker overeind blijft en, in mijn ogen, de vergelijking met de Amerikaanse versie kunnen doorstaan. Om een idee te geven van de muziek, de vertaling, maar ook het kunnen van hoofdrolspeler Willemijn Verkaik een YouTube-video van de 'teaser' van de Musical Sing-a-Long op het Museumplein dit jaar:
Wat mij betreft kan de de Nederlandse versie de vergelijking met de Amerikaanse versie, ook op het gebied van de techniek, glansrijk doorstaan en dat terwijl ik normaliter geen fan van vertalingen ben. Dit komt door de goede vertaling, maar vooral ook door de meer dan uitstekende prestaties van Willemijn Verkaik en Chantal Janzen. Verkaik stond al in de Duitse versie en heeft een dijk van een stem die je voor deze rol ook nodig hebt. Chantal Janzen is vocaal minder sterk, maar in haar rol als 'domme blondje, met toch best wel wat verstand' Glind komt het vooral aan op (komische) timing en die is voortreffelijk. Beiden gaan volledig op in hun rol en zijn respectievelijk Elphaba en Glinda. De derde hoofdrolspeler is Jim Bakkum als Fiyero. Hij zingt prima, maar acteert en danst (ondanks 'Saturday Night Fever') als een houten klaas. Zijn naamsbekendheid is zijn grootste 'asset'. Daarnaast is Bill 'kan ik het Wilhelmus nog even voor u zingen' van Dijk (terecht) uit de mottenballen gehaald als uitstekende tovenaar en is 'Onderweg naar Morgen'-bitch Pamela Teves bereid gevonden om Madam Akaber te spelen. Die laatste werd op Tweede Kerstdag gespeeld door haar 'alternate' die ook zeker niet verkeerd was.
Ik ben van mening dat Joop van den Ende een succesvolle transfer van 'Wicked' voor elkaar heeft gekregen die volle zalen verdient. Of dit laatste echt gaat lukken, vraag ik me af. Er zijn al heel snel allerhande kortingsacties gestart: niet het beste voorteken. Reden hiervoor zou kunnen zijn dat het verhaal van de 'Wizard of Oz', zowel van L. Frank Baum als de totemische filmversie met Judy Garland, lang niet zo stevig in het collectieve bewustzijn van Nederland is verankerd als in de Verenigde Staten. Ik denk dat daarom heel veel mensen niet weten wat ze kunnen verwachten en daarom de gang naar het Circustheater niet eenvoudig zullen maken. Van den Ende is echter meer dan oud en wijs genoeg om van alles een succes te maken, dus dit zal ook lukken. Maar in tegenstelling tot een aantal andere producties verdient 'Wicked' ongekwalificeerd succes.
Reacties
Een reactie posten