Concert 30 maart 2013: Een wervelend Italiaans afscheid in de Musikverein

© Zina Saunders/Wall Street Journal

Giuseppe Verdi (1813-1901): 

Ouverture uit Nabucco

Ouverture uit I Vespri Siciliani

"Quando le sere al placido", aria van Rodolfo uit Luisa Miller

Giacomo Puccini (1858-1924):

Intermezzo uit de Derde Akte van Manon Lescaut

"E lucevan le stelle", aria van Cavaradossi uit Tosca

Gioacchino Rossini (1792-1868):

Ouverture uit Guillaume Tell

Ottorino Respighi (1879-1936): 
Feste Romane

Toegift:

Verdi: Ouverture uit La Forza del Destino

Mascagni: Intermezzo sinfonico uit Cavalleria Rusticana

Roberto De Biasio (tenor)
Fabio Luisi, Wiener Symphoniker
Musikverein, Wenen

Net zoals het Koninklijk Concertgebouworkest geduchte concurrentie ondervindt van de Wiener Symphoniker als beste orkest van de wereld zo doet de Musikverein in Wenen niet onder voor het Concertgebouw in Amsterdam. En laat nou net in diezelfde Musikverein het concert ter gelegenheid van het afscheid van Fabio Luisi als dirigent van de Wiener Symphoniker plaats vinden. 

Sinds 2005 is Luisi de chef-dirigent van de Wiener Symphoniker: het orkest dat evenals de bekendere naamgenoot, de Wiener Philharmoniker, in de Weense Musikverein optreedt. Die verbintenis is na het huidige concertseizoen echter voorbij waarna Luisi alleen nog als gastdirigent zal optreden bij het Wiener Symphoniker. Het afscheid is ook niet zo gek gezien het feit dat Luisi's ster rijzende is: hij is sinds 2011 onder meer chef-dirigent van de Metropolitan Opera in New York en is dit seizoen tevens begonnen als chef van de opera van Zürich. 

Blijkbaar is de band tussen Luisi, de Symphoniker en Wenen hecht want er is flink uitgepakt voor zijn afscheid. Niet alleen mocht hij zelf het programma van concert samen stellen uit zijn meest geliefde composities, ook is het concert van 30 maart, waar deze recensent bij was, opgenomen door de Oostenrijkse publieke omroep, de ORF, die het concert op 31 maart uitzendt tegelijkertijd met de tweede editie van dit concert dat dan tevens het echte laatste concert van Luisi is als chef-dirigent van de Symphoniker.

En wat zullen ze Luisi nog gaan missen. Want met een programma bestaande uit alleen maar hoogtepunten uit het Italiaanse repertoire bleef niemand in de Grote Zaal van de Musikverein onberoerd door de enorme energie die Luisi teweeg bracht bij zijn Weense orkest. En hoewel het programma bestond uit de golden oldies van het Italiaanse repertoire liet Luisi met zijn directe en gepassioneerde dirigeerstijl de Wiener Symphoniker deze oude gebakjes fris als nooit tevoren klinken waardoor het hele concert een feestje werd. Of het nu de spectaculaire uitvoering van Respighi's Feste Romane betrof, de uitstekend door tenor Roberto De Biasio gezongen aria's of de gevoeligheid van Luisi's toegift van het Intermezzo sinfonico uit Mascagni's Cavalleria Rusticana: het hele concert klopte van a tot z als een bus. 

Het aardige daarbij was dat de ORF het concert niet alleen opnam, maar ook Barbara Rett in stelling had gebracht om het programma tussentijds toe te lichten en voor de (geplande) toegiften een kort gesprekje met Luisi te voeren. Een gesprekje dat natuurlijk de open deur intrapte dat Luisi zal terugkeren als gastdirigent, maar ook enigszins koddig het Italiaanse gebruik ten tonele voerde dat  Verdi's opera La Forza del Destino, uit bijgeloof tegen ongeluk, nimmer in die exacte bewoordingen wordt gebezigd. En zowel Rett als Luisi, ondanks verzekeringen van gebrek aan bijgeloof, kregen het voor elkaar om de titel niet te benoemen zonder dat het tot verveling leidde. Rett bleek daarmee een goede keuze die haar sporen als kenner van klassieke voor de Oostenrijkse publieke omroep zonder meer waarmaakte. De AVRO zou overigens notie hier van kunnen nemen, want AVRO's klassieke muziekman Hans van den Boom steekt schril af bij deze Barbara Rett.

Luisi heeft zijn chef-dirigentschap bij het Wiener Symphoniker waardig afgesloten. En wanneer dit laatste concert, de kwaliteit van de Wiener Symphoniker en het pure plezier dat dit concert voortbracht, tekenend is voor de wijze waarop Luisi de Symphoniker muzikaal geleid en gevormd heeft dan mag de Weense goegemeente Luisi zeer dankbaar zijn en is het geen wonder dat voor dit afscheid flink is uitgepakt. Forza Fabio!