In de aanloop naar de afgelopen Franse presidentsverkiezingen volgde Laurent Binet (bekend van zijn droomdebuut HhhH) de socialistische kandidaat François Hollande die uiteindelijk Nicholas Sarkozy zou verslaan en daarmee president van Frankrijk werd. In Niets gaat zoals verwacht spreekt Binet een aantal keer de angst uit dat zijn boek zal worden vergeleken met dat van Yasmina Reza die bij de vorige presidentsverkiezingen ook de winnaar volgde: Nicolas Sarkozy.
De aanleiding voor de angst van Binet was overigens niet onterecht. Reza is in Frankrijk een bekende (toneel)schrijver en actrice die haar naam vestigde met het toneelstuk Le Dieu du Carnage, een toneelstuk dat overigens nog bekender is gemaakt door de geslaagde verfilming ervan door Roman Polanski als Carnage met o.a. Jodie Foster in de hoofdrol. De angst van Binet en mijn voorliefde voor politieke (campagne)boeken deden mij Reza's verslag van de campagne van Sarkozy kopen. Naast de oorspronkelijke Franse versie is er (gelukkig!) ook een Engelstalige versie verschenen: Dawn, Dusk or Night. A Year with Nicolas Sarkozy.
Voor dit boek geldt meteen een waarschuwing vooraf. Wie een chronologisch helder verslag van een politieke campagne zoekt waarbij ook de context van de campagne geduid wordt, moet vooral verder zoeken. Reza kiest voor een ongebruikelijke impressionistisch verslag van de periode dat ze Sarkozy volgt: van de phoney war tot het moment dat hij zich meldt voor de primaries van zijn partij UMP tot het moment dat Reza haar laatste gesprek voert met Sarkozy wanneer hij inmiddels president is en zetelt in het Palais d'Élysée in Parijs. Het boek bestaat eigenlijk uit een aaneenschakeling van impressies van Reza die variëren van de kleding die Sarkozy draagt tot de het wezen van de politiek. En hoewel veel van de namen die langskomen via voetnoten worden toegelicht, is een behoorlijke kennis van de Franse politieke en haar leidende politici nodig om hetgeen wordt besproken te duiden. Daarbij doet zich ook het euvel voor dat bij lezen van de tekst lang niet duidelijk is welke persoon wat zegt. Het kan zomaar zijn dat in dezelfde alinea meerdere personen, waaronder Reza zelf, aan het woord komen die allemaal met 'ik' worden aangeduid.
Hoewel bovenstaande nu niet echt tot aanbeveling van het boek strekt, is het gekke ervan wel dat je continu het boek erbij pakt om verder te lezen. Reza weet je dus wel te grijpen, zonder dat precies duidelijk wordt wat ze allemaal heeft gezien, wat dit betekent en wat je er als lezer mee moet. Opvallend daarbij is overigens dat Sarkozy er zeker niet slecht vanaf komt. Opvallender is misschien wel dat zijn tegenstander - Ségolène Royal van de Parti Socialiste (PS) - amper genoemd wordt. Dat zegt misschien ook wel iets over de campagne. Want hoewel Sarkozy tot dezelfde partij hoort als de toen vertrekkende en langzittende president Jacques Chirac is hij door het electoraat, en zijn eigen partij, toch altijd gezien als een outsider en daarmee een breuk met zijn voorganger. Inmiddels heeft Sarkozy het Élysée moeten verlaten en heeft Hollande zijn intrekt genomen. Gelijk zijn voorganger dalen zijn populariteitscijfers snel na zijn intrek en lijkt een succesvol presidentschap nog ver weg. Sarkozy lijkt zich in de coulissen al voor te bereiden om de eenheid in de uiteengevallen UMP te herstellen en in 2017 een poging te wagen om alsnog een tweede termijn president van Frankrijk te worden.
Wellicht dat in de aanloop naar 2017 nieuwe schrijvers zich melden voor het schrijven van een boek over een Franse politieke campagne, want ondanks de bijdragen van Binet en Reza is er nog alle ruimte voor een definitief Frans campagneportret. Want voor dit boek van Reza geldt toch eigenlijk wel dat het aanspreekt voor de echte politieke junkies met een grote interesse in de Franse politiek. Voor alle andere geïnteresseerden blijft Haags Duet. Verslag van de verkiezings- en formatieperiode een grote aanrader. In dit duodagboek van VVD-lijsttrekker Frits Bolkestein en NOS-verslaggever Margriet Brandsma worden de verkiezingen en formatie van 1998 vanuit hun perspectief gevolgd. Het zal moeilijk zijn om dit boek nog op te sporen, maar je krijgt er geen spijt van. En anders kan altijd nog Race of a Lifetime. How Obama won the White House van John Heilemann en Mark Halperin aangeschaft worden. Heilermann en Halperin geven hier een prachtige behind the scenes-verslag van de Democratische en Republikeinse primaries en de eindstrijd voor het presidentschap tussen Barack Obama en John McCain.
Reacties
Een reactie posten