Abrahamsen: "Let me tell you"
R. Strauss: Eine Alpensinfonie
Barbara Hannigan (sopraan)
Yannick Nézet-Séguin, Rotterdams Philharmonisch Orkest
De Doelen, Rotterdam
Was de wintersport de spelbreker, lag het aan de programmering van weer Eine Alpensinfonie of was het toch het vooruitzicht van modern werk waardoor het Rotterdamse publiek het gisteren massaal liet afweten in de Doelen? Zelden was de Doelen zo leeg en speelde het Rotterdams Philharmonisch Orkest - nota bene onder leiding van de eigen chef-dirigent en rising star Yannick Nézet-Séguin - voor een zo beperkt gezelschap. De Grote Zaal van de Doelen was nog niet eens voor een derde gevuld en dat was helaas tijdens het gehele concert te merken. Een concert van (letterlijk) schrille contrasten en een paar prachtige majestueuze hoogtepunten.
Gebroken tonaliteit
Voor de pauze werd het spaarzaam aanwezige publiek vergast op de Nederlandse premiere van het werk voor sopraan en orkest Let me tell you van de Deense componist Hans Abrahamsen (1952). In de programmatoelichting viel te lezen dat de teksten van deze (onafgebroken) cyclus van zeven liederen is gebaseerd op de gelijknamige novelle van Paul Griffith waarbij Ophelia haar verhaal in de ik-vorm vertelt in slechts 481 woorden: het exact aantal woorden dat Ophelia heeft in Hamlet van William Shakespeare. Tevens werd het publiek via deze toelichting voorbereid op het uitgangspunt van gebroken tonaliteit dat Abrahamsen hanteert. Voor de volledigheid werd daarbij vermeld dat de in de ogen van Abrahamsen natuurtonen vals kunnen klinken voor de argeloze luisteraar. Als publiek weet je dan eigenlijk al genoeg. Hoewel deze recensent niet automatisch afkerig is van moderne klassieke muziek (het tegenovergestelde is het geval) was met name het eerste deel van deze liederencyclus een beproeving en op een aantal punten niet prettig voor het gehoor door het gebruik van hoge fluittonen. Daar biedt het prachtige stemgeluid van Barbara Hannigan dan ook geen tegenwicht voor. In de latere delen van de cyclus werd het allemaal beter, maar toen was deze recensent al lang afgehaakt. Moderne muziek hoeft toch zeker niet te betekenen dat iets niet meer mooi hoeft te zijn? Het die hard-publiek ging er (natuurlijk) wel voor staan. Dat dan wel weer.
De Rotterdamse hoorn
De contrast tussen het programma voor en na de pauze kon niet groter zijn: het imposante toondicht Eine Alpensinfonie van Richard Strauss (1864-1949). Een werk dat een dermate groot orkest vraagt dat de uitvoering ervan lang niet altijd praktisch is en daarom niet al te vaak gebeurt. Er worden bijvoorbeeld zo maar twintig (!) hoorns voorgeschreven. In de Doelen konden er overigens maar acht geteld worden. Het bleek echter dat juist dit werk nog niet zo lang geleden al in Rotterdam was uitgevoerd dus wellicht dat de combinatie van (te) modern en (te) bekend werk een verklaring is voor de lage opkomst. Hoe het ook zij, het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van de immer energieke Yannick wierp zich met verve op dit Alpenavontuur op muziek. Opvallend was dat Yannick een stevig tempo hanteerde wat de balans in het orkest niet altijd ten goede kwam waardoor Nacht, Sonnenaufgang en Der Anstieg wat rommelig leken aan te doen. Daarbij zal het ook niet geholpen hebben dat de zaal zo leeg was. Funest voor de concentratie van de leden van het orkest en het leek ook hoorbaar in de akoestiek.
Toch lukte het Yannick om de Rotterdammers bij de bekende hoogtepunten van Strauss' meest bekende toondicht majestueus te spelen waarbij (wederom) de Rotterdamse hoornspelers - en dan met name de Eerste Hoorn - het grootste compliment verdienen: wat kunnen zij spelen zeg! Uiteindelijk daalde het publiek - samen met Yannick - de Alpen weer af en eindigde Eine Alpensinfonie zoals het begon: met de wegstervende Nacht.
Het programma met werken van Abrahamsen en R. Strauss wordt uitgevoerd op 27 en 28 februari 2014. Deze recensie is op basis van het concert van 27 februari. Kaarten bestellen kan hier.
Om in de stemming te komen hier de Berliner Philharmoniker onder leiding van Semyon Bychkov met een mooie 'teaser' van Eine Alpensinfonie:
Zie hier voor een recensie van een uitvoering van 'Eine Alpensinfonie' maar ditmaal door het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van Bernard Haitink op 23 december 2011.
Wat een merkwaardige recensie van Let me tell you van Abrahamsen. Ik kwam min of meer voor Strauss naar het concert. Maar raakte volkomen betoverd door Abrahamsen. Ik zal wel een 'die hard' zijn. Maar wat waren er dan veel!! Iedereen stond op en ik heb laatst nog met een aantal orkestleden gesproken over het gebeuren. Het blijkt toch mogelijk om hedendaagse, ja gloednieuwe muziek te programmeren die aankomt. Dat u schrijft dat het "publiek eigenlijk al genoeg weet" als er in het programmaboek staat dat natuurtonen vals kunnen overkomen geeft mij toch de indruk van vooringenomenheid. Jammer: u heeft echt iets heel bijzonders langs horen komen zonder het te kunnen pakken (of u te laten pakken). Openheid: mijn vrouw, die helemaal niet zo makkelijk toegang heeft tot hedendaagse muziek had het en was evenzeer onder de indruk.
BeantwoordenVerwijderen