Een niet-kloppende optelsom: 'The Housekeeper and the Professor' van Yoko Ogawa


Alle ingrediënten lijken aanwezig om van The Housekeeper and the Professor iets moois te maken maar uiteindelijk pakt de optelsom zo niet uit. 

Niet zo lang geleden was de verhalenbundel Revenge van Yoko Ogawa onderwerp van een recensie op deze blog. Een fascinerende en macabere verzameling van verhalen die allesbehalve los van elkaar staan deed een fascinatie voor het werk van de Japanse schrijver Yoko Ogawa (1962) ontstaan. De romans The Housekeeper and the Professor en The Diving Pool waren al spoedig aangeschaft. Nederlandse vertalingen van het werk van Ogowa zijn overigens beperkt en schaars. The Housekeeper and the Professor lijkt alle elementen in zich te hebben om de fascinatie voor het werk van Ogawa weer te doen oplaaien. Ga maar na: iedere morgen wanneer een professor in de wiskunde waakt komt hij een huishoudster tegen die voor hem volstrekt onbekend is. Niet vanwege het feit dat het bureau elke dag een andere huishoudster aanlevert, maar omdat de professor - na een auto-ongeluk in de jaren zeventig - een korte termijngeheugen heeft dat niet verder terug gaat dan 80 minuten. De wereld voor het auto-ongeluk is hem nog immer bekend, alles daarna niet meer. Dit ietwat absurde uitgangspunt is een nieuwe stap in de magisch-realistische wereld van Yoko Ogawa.

De fascinatie voor wiskunde
Zo stapt ook de huishoudster elke dag weer in eenzelfde wereld die elke dag opnieuw begint. Een wereld die veel van haar voorgangers te veel is geworden en heeft geleid tot het vertrek van een groot aantal huishoudsters. De nieuwste huishoudster houdt echter stug vol en houdt zich ook zonder twijfelen aan de aparte regel dat zij nimmer de schoonzus van de professor mag contacteren in wiens tuin het huisje van de professor staat die sinds het ongeluk door haar wordt onderhouden. Een bizar werkend leven dat de alleenstaande huishoudster eigenlijk wel fascineert en nog meer haar zoontje - telkens door de professor de bijnaam Root (Wortel) gegeven vanwege zijn wiskundige fascinatie - die op verzoek van de professor niet alleen thuis mag blijven. Want hoewel de professor slechts 80 minuten geheugen heeft, is zijn kleding bezaaid met briefjes met informatie die hem doet beseffen dat hij een geheugenprobleem heeft, maar daardoor toch kan bogen op een soort schriftelijk geheugen zodat hij zelf ook weet dat zijn geheugen maar 80 minuten beloopt en dat de huishoudster een zoontje altijd meeheeft die hij Root noemt. In veel opzichten is het zoontje van de huishoudster de redding van de professor: zijn fascinatie voor wiskunde, maar ook een legendarische Japanse honkbalspeler deelt hij met Root en in mindere mate de huishoudster.

Een optelsom
Al met al zijn dit ingrediënten die helemaal passen bij Ogawa, maar op de een of andere manier wil het in dit boek niet goed samenkomen. Het centrale probleem blijft toch het korte termijngeheugen van de professor. De wijze waarop in het boek toch een band ontstaat terwijl elke dag - ware het Groundhog Day - weer opnieuw begint klopt gewoon niet en sowieso wordt dit gegeven niet goed genoeg uitgewerkt. En hoewel het boek slechts 180  pagina's lang is, loopt het voor het gevoel allemaal te lang door. Alsof het verhaal niet genoeg is om zoveel pagina's te vullen. De onderkoelde en mooie schrijfstijl van Ogawa zijn overigens weer present en het verhaal fascineert genoeg om door te lezen, maar het niveau van Revenge wordt niet gehaald. De kracht van die korte verhalen heeft Ogawa - althans bij dit boek - niet kunnen vertalen naar één lang verhaal. De optelsom valt in dit geval dus niet goed uit. Wellicht dat The Diving Pool uitkomst brengt...

Oordeel FerdiBlog: ***

Lees hier de eerdere recensie op FerdiBlog van 'Revenge' van Yoko Ogawa. 

'Hakase no Aishita Suushiki' van Yoko Agawa is in 2003 voor het eerst in Japan uitgegeven. Het Verenigd Koninkrijk volgde in 2009. Deze recensie is op basis van de vertaling door Stephen Snyder uitgegeven door Vintage Books. Een Nederlandse vertaling is in 2010 uitgegeven maar slecht verkrijgbaar. De Engelstalige versie kan hier besteld worden. 

Reacties