De onbekende Gatsby: 'Forgotten Fitzgerald. Echoes of a lost America' van F. Scott Fitzgerald en Sarah Churchwell
Sarah Churchwell brengt in Forgotten Fitzgerald onbekende verhalen van F. Scott Fitzgerald samen. Niet altijd zijn beste werk, maar wel een waardevolle blik op de wereld waarin Fitzgerald's The Great Gatsby is geschreven.
F. Scott Fitzgerald (1896-1940) zou - wanneer hij vanuit de literaire hemel op ons neer kon kijken - vast en zeker verbaasd zijn dat hij al decennialang wordt aangemerkt als één van de belangrijkste Amerikaanse schrijvers van de 20e eeuw. Zeker wanneer hij tegen het einde van zijn (korte en geplaagde) leven steeds meer moeite moest doen om zijn korte verhalen geplaatst te krijgen in literaire bladen en zo te voorzien in zijn levensonderhoud. Een levensonderhoud dat sowieso altijd al meer afhankelijk was van zijn korte verhalen dan van zijn romans. Want hoewel Fitzgerald wel successen vierde met onder andere The Great Gatsby heeft hij naast Gatsby slechts drie romans geschreven (This Side of Paradise, The Beautiful and the Damned en Tender is the Night) en bleef bij zijn dood The Love of the Last Tycoon onafgerond. Tegelijkertijd resteerde een groter aantal korte verhalen die tijdens en na zijn dood in verschillende verzamelingen bijeen zijn gebracht. Toch betekende het dat veel van zijn korte verhalen al heel lang niet meer verkrijgbaar zijn of slechts heel beperkt zijn gepubliceerd. Dit vormde voor hoogleraar Amerikaanse Literatuur Sarah Churchwell (1970) de aanleiding om twaalf van deze verhalen samen te brengen in Forgotten Fitzgerald. Echoes of a lost America.
Terug naar de Jazz Age
Gezien het feit dat Churchwell met Careless People. Murder, Mayhem and the Invention of The Great Gatsby een boek heeft gewijd aan The Great Gatsby zal het niet verbazen dat in navolging hiervan zij deze verhalen van de vergetelheid heeft willen redden. Haar zeer informatieve en uitgebreide voorwoord geeft niet alleen de context van deze verhalen en het leven van F. Scott Fitzgerald weer, maar is ook een toelichting op de keuze voor juist deze verhalen. Daarbij maakt Churchwell ook zonder meer duidelijk dat dit boek niet betekent dat het beste dat Fitzgerald ooit heeft geschreven nu van de vergetelheid heeft gered. Het is zonneklaar voor Churchwell - en na het lezen van de twaalf verhalen kan dit alleen maar onderschreven worden - dat er bij enkele verhalen nog weleens wat schort, maar dat de kracht van dit collectief juist schuilt in de uitgebreidere kijk die je als lezer krijgt in de wereld van F. Scott Fitzgerald en literair gezien van de wereld van Jay Gatsby uit The Great Gatsby. Want net als deze nog altijd krachtige en prachtig geschreven roman staat de Jazz Age - of zo u wilt The Roaring Twenties - centraal in het werk van Fitzgerald. De zorgeloze pre-crisis jaren twintig die door de crash van Wall Street nooit meer terug zou keren. Een periode die voor Fitzgerald van groot belang was door de veranderende natuur van de Verenigde Staten en de tegenstellingen tussen arm en rijk en de jacht van allen op glamour, hoop en verwondering.
Meer The Great Gatsby
Deze doorsnede van vergeten verhalen zijn door Fitzgerald geschreven zowel tijdens de hoogtijdagen van de Jazz Age, maar ook in het Amerika van de crisis van de crash. Vaak zijn (soms letterlijk) teksten uit deze verhalen gebruikt voor één van zijn romans waarmee de verbondenheid tussen korte verhalen en romans alleen maar duidelijker wordt. Wat vooral duidelijk is dat een aantal korte verhalen - en dit zijn meteen de beste verhalen uit de bundel - een bredere blik geven op de wereld van The Great Gatsby en voor liefhebbers van dat essentiële werk een must zijn om te lezen. Want in deze verhalen komt het beste van de Verenigde Staten, de American Dream, in harde botsing met de realiteit van een maatschappij die wellicht meer egalitair is dan de Europese (lees: Britse) variant, maar nog altijd veel nadruk legt op afkomst. Fitzgerald laat dit thema continu doorklinken in de meeste van deze verhalen. Van Love in the Night waar de waanzin van de Russische revolutie de kern is van een liefdesverhaal tussen een Russische prins en rijke Amerikaanse dochter tot The Rubber Check waar social climber Van Schuyler - als een soort Jay Gatsby - immer diens (povere) achtergrond onder de neus wordt gewreven, maar uiteindelijk - mede door de crash - er genadiger afkomt dan zijn fictieve evenknie. Niet alleen dat, maar zelfs een moordmysterie, de wereld van Hollywood en een verhaal over nature versus nurture zijn in deze bundel terug te vinden. Niet allemaal even verfijnd of "af", maar allen zeer de moeite waard om te lezen en daarmee een bredere inkijk gevend in het genie van F. Scott Fitzgerald en de wondere wereld van de Jazz Age.
Oordeel FerdiBlog: ****
Reacties
Een reactie posten