Midnight Sun: In de Zweeds-Franse Lappen-mand


Televisiemakers uit Zweden en Frankrijk bundelen succesvol hun krachten in de nieuwste crimeserie Midnight Sun. De getormenteerde Franse politieagente Kahina Zadi vormt met de sullige openbaar aanklager Anders Harnesk een onwaarschijnlijk duo in de klopjacht op een wrede seriemoordenaar. En dat alles in de spectaculaire natuurpracht van het Zweedse mijnstadje Kiruna waar de zon de hele dag schijnt en de duisternis in haar inwoners huist.

De duistere misdaadseries zijn al jaren niet aan te slepen. Hoewel de kwaliteit van de meeste series, vooral uit de Scandinavische landen, niet bepaald een probleem is, wordt het natuurlijk steeds lastiger om een originele draai aan het genre te geven. Midnight Sun, de nieuwste loot aan de misdaadstam, weet in de eerste minuten meteen de aandacht te trekken. Niet alleen door de spectaculair gruwelijke moord via een helikopter, maar ook doordat de gelauwerde acteur Peter Stormare (Fargo, The Lost World: Jurassic Park en Prison Break) zijn opwachting maakt in deze Zweeds-Franse coproductie. Zowel Frankrijk als Zweden timmeren allebei aan de weg in het segment van de misdaadseries, maar in Midnight Sun is deze samenwerking ook een onlosmakelijk element van het verhaal. Want de man die op – ik herhaal het nog maar eens – spectaculair gruwelijke wijze via een helikopter aan zijn einde komt, blijkt een Frans staatsburger te zijn. Alle reden voor de Franse politieagente Kahina Zadi om af te reizen naar het noordelijkste puntje van Zweden. Daar in de ongerepte natuur bevindt zich het stadje Kiruna. Een stadje dat leeft van de mijnbouw en tegelijkertijd valt binnen Lapland en daarmee het domein van de Sami, het nomadische volk dat wij vooral kennen als de Lappen. Samen met haar Zweedse collega Rutger Berlin – gestalte gegeven door de indrukwekkende Zweedse acteur Peter Stormare – is het aan Zadi om de moordenaar op te sporen. Een moordenaar die in de beste traditie van dergelijke misdaadseries het natuurlijk niet bij één slachtoffert laat en een grote originaliteit toont in de wijze waarop hij zijn slachtoffers om het leven brengt. 

Een dag zonder nacht
De teleurstelling is dan ook groot wanneer de rol van Peter Stormare al na één aflevering eindigt en zijn plek wordt ingenomen door de sullige openbaar aanklager Anders Harnesk die bovenal een antiheld is. De teleurstelling is overigens van korte aard omdat zowel het personage van Harnesk als die van Zadi dieper gaan dan je zou vermoeden. Want Harnesk heeft een nogal bazige dochter die hem als slaaf behandelt terwijl hij tegelijkertijd homo blijkt te zijn en een relatie heeft met een ruig knappe helikopterpiloot. Daarbij is Harnesk zelf een Sami hoewel hij met de onorthodoxe en antieke rituelen en levenswijze van zijn volk niets te maken wil hebben. Deze afkomst geeft een spanning in zijn werk en de relatie met de Zweedse politieagenten. Want de Sami in Kiruna zijn allesbehalve onderdeel van de maatschappij en kampen met (on)verholen racisme van hun Zweedse broeders. Ook Kahina Zadi kan daarover meepraten vanwege haar Algerijnse afkomst en een zoon met wie ze – vlak voordat ze naar Zweden vertrekt – voor het eerst in jaren oog in oog komt te staan. Dit alles tegen een achtergrond van continu zonlicht omdat Kiruna zo noordelijk ligt dat de nacht even licht is als de dag. Dit leidt tot grote desoriëntatie bij zowel Zadi als de kijker. Een desoriëntatie die doet denken aan de Noorse film Insomnia die in 2002 door Christopher Nolan opnieuw verfilmd is met Al Pacino als een soort Zadi die niet alleen een moord moet oplossen, maar ook kampt met de bijzondere omstandigheid dat het dorp waar de moord plaats heeft gevonden net zo licht is als Kiruna. 

Een nacht zonder einde
De overvloed aan licht kan overigens niet maskeren dat de inwoners van Kiruna een groot geheim delen en tegelijkertijd een samenleving hebben gevormd waar racisme en geweld aan de orde van de dag zijn. Een samenleving die ten dienste staat van de mijnbouw. Zelfs zo dat het noodzakelijk is om het gehele stadje letterlijk te verhuizen teneinde de mijnbouw voort te kunnen zetten. Een samenleving die door deze bijzondere combinatie van factoren een sadistische moordenaar voortgebracht heeft. In acht afleveringen vindt de klopjacht op deze mysterieuze moordenaar plaats, maar is er ook veel ruimte voor het verhaal van de jagers Harnesk en Zadi, het lot van de Sami en de natuurpracht van het noorden van Zweden. De Zweeds-Franse combinatie werkt daarbij zowel voor het verhaal als de productiewaarde meer dan goed en weet zo een eigen niche te bemachtigen in het grote aanbod van misdaadseries. 

Foto: Lumière


De Zweeds-Franse coproductie ‘Midnight Sun’ is sinds maart zowel op DVD als op Blu-ray beschikbaar en wordt uitgegeven door Lumière. Deze recensie is ook verschenen bij online nieuwsmagazine Jalta.

Reacties