Residentie Orkest Lazy Sunday
Autumn Leaves
R. Strauss: Duet-Concertino
Brahms: Symfonie Nr. 4
Hans Colbers (klarinet), Dorian Cooke (fagot)
Hans Graf, Residentie Orkest
Zuiderstrandtheater, Den Haag
Het vrolijke bijna kamermuziek-achtige Duet-Concertino van Richard Strauss zet solisten van het Residentie Orkest in de schijnwerpers. Gastdirigent Hans Graf completeert de Lazy Sunday met een voorbeeldige uitvoering van Brahms laatste symfonie. De zondag in het Haagse Zuiderstrandtheater is zo gek nog niet.
Tijdens de Lazy Sunday-concerten van het Residentie Orkest is er van alles te doen in het Zuiderstrandtheater. Natuurlijk het zondagochtendconcert waar het allemaal om begonnen is, maar het is vooral ook de bedoeling om eerder te komen en nadien te blijven hangen. Onder andere door een optreden van het Klarinetensemble van het Koninklijke Conservatorium in de foyer en een muzikale kinderworkshop voor kinderen van 5 tot 9 jaar. Dat er gratis en in overvloed zoete en hartige broodjes zijn, helpt voor menigeen ook mee om zich tijdig te melden. Ditmaal is het thema van het concert Autumn Leaves waarbij de herfst vertaald is naar een programma met werken van Richard Strauss (1864-1949) en Johannes Brahms (1833-1897). Representanten van de Romantiek die uitstekend passen bij een warm zondagmorgengevoel. Alhoewel Richard Strauss niet bepaald als eerste naar binnen schiet bij een ingetogen stijl die past bij een herfstige zondagmorgen. Want zijn meeslepende symfonische gedichten zoals Eine Alpensinfonie, Ein Heldenleben en vooral de befaamde opening van Also Sprach Zarathustra zijn allesbehalve klein van opzet. Om over zijn opera's Elektra en Salome nog maar te zwijgen.
De nadagen van Richard Strauss
Maar dan wordt Strauss toch tekort gedaan. In zijn nadagen keerde hij terug naar de kern van muziek en kregen zijn composities juist dat bij een zondagmorgen passende ingetogen, bijna kamermuziek-achtige karakter. Meest tekenend voor die stijl zijn de postuum uitgegeven Vier Letzte Lieder die meeslepend zonder bombastisch te zijn. Een ander voorbeeld is het werk dat het Residentie Orkest heeft uitgezocht voor Autumn Leaves: het Duet-Concertino. Een concert voor de bijzondere combinatie van solo's voor klarinet en fagot en begeleid door een (strijk)orkest. Het Duet-Concertino is een muzikale vertaling van een dansende prinses (klarinet) die schrikt van een beer (fagot) die haar na wil doen. Een relatief groot orkest begeleidt de beide solisten, maar in de praktijk is het karakter meer die van kamermuziek dan een orkestraal toondicht. Voor dit zelden uitgevoerde werk komen de solisten voort uit het Residentie Orkest zelf: Hans Colbers op klarinet en Dorian Cooke op fagot. Een mooie combinatie hoewel Colbers meer iets van de beer weg heeft en Cooke meer gelijkenis vertoont met een prinses. Muzikaal daarentegen vormen ze een prachtige combinatie. Her en der leek de balans tussen de solisten onderling en met het orkest niet altijd optimaal, maar de uitvoering was in ieder geval een visitekaartje voor dit late werk van Strauss.
Dvořák's ode aan Brahms
Na wat wisselingen op het podium - het volledige Residentie Orkest moest immers aantreden - was het de beurt aan Brahms om de herfst verder muzikaal gestalte te geven. Overigens niet voordat gastdirigent Hans Graf een vondst met het publiek deelde. Uit het begeleidende programmaboekje bleek al dat Graf een bijzondere band heeft met Brahms. Op zijn zestiende kocht hij van zijn zakgeld zijn allereerste partituur: de Vierde Symfonie van Brahms. Een symfonie die het sluitstuk van het symfonische oeuvre van Brahms omvat en boordevol muzikale ideeën zit. Alleen al de rijkdom aan melodieën in het eerste deel maken dat deel een symfonie op zich. Het laatste deel kent tevens een hommage aan Bach doordat Brahms het fundament heeft ontleend aan Cantate Nr. 150 'Nach dir, Herr, verlanget mich'. Graf heeft in dat vierde deel nog een andere muzikale connectie gevonden die hij deelde met het publiek. Een connectie die teruggaat naar Brahms' bereidheid jonge componisten een steuntje in de rug te geven. Eén van die componisten was Dvořák. Graf maakt zich sterk dat de tweede set Slavische Dansen, die kort na de Vierde Symfonie verschenen, een motief voor de contrabassen bevat die rechtstreeks ontleend is aan het laatste deel van de Vierde Symfonie en daarmee een ode aan Brahms. Voordat de Vierde Symfonie daadwerkelijk werd afgetrapt, ging Graf het experiment met het orkest aan door dit vierde deel te spelen en dit te combineren met het thema uit de Slavische Dansen. Een interessante kijk op de muziek van Brahms dat met veel enthousiasme door Graf werd gebracht. Zo luister je toch weer net met andere oren naar bekend werk. Zeker wanneer het werk competent en kundig door Graf en het goed spelende Residentie Orkest ten gehore werd gebracht.
Zo ging een herfstige zondag prettig van start. En gelukkig voor alle zoetekauwen waren er nog genoeg zoete broodjes over om ook na het concert - onder invloed van een sugar rush - na te genieten van de muziek van Strauss en Brahms.
Foto: Residentie Orkest / Houston Symphony
De zondagochtendconcerten van het Residentie Orkest staan in het teken van 'Lazy Sunday'. Een programma zonder pauze met een tweetal werken en rondom het concert activiteiten in het Zuiderstrandtheater. Ditmaal met werken van Richard Strauss en Johannes Brahms. Op vrijdagavond 6 oktober vond een 'reguliere' versie van dit programma plaats aangevuld met werk van Fauré en een nieuwe editie van de reeks One Minute Symphony.
Reacties
Een reactie posten