De liefhebbers van The Crown konden hun geluk afgelopen week niet op: sinds 8 december is het tweede seizoen beschikbaar op Netflix. Een sterk geacteerd en verslavend seizoen waardoor de meeste fans waarschijnlijk al ontwenningsverschijnselen hebben en gedwongen zijn om minimaal een jaar te wachten op het derde seizoen. Ter afleiding en als verdieping van de sterke aflevering Vergangenheit is 17 Carnations van Andrew Morton over de Hertog en Hertogin van Windsor het lezen meer dan waard.
De koninklijke familie – van welk land dan ook – is altijd een dankbaar onderwerp voor kranten, boeken, series en films. Zoals de Windsors aan de top van de internationale koninklijke hiërarchie staan, staan zij ook het meest in de wind wanneer het gaat om aandacht in de media en maatschappij. Van de ranzige Britse tabloids tot hooggewaardeerde verfilmingen zoals The Queen van scenarist Peter Morgan en een volstrekt overtuigende Helen Mirren als Koningin Elizabeth II. Het inspireerde Netflix om grootscheeps te investeren in een verfilming – van de hand van Peter Morgan - van het turbulente leven van de langst regerende monarch van het Verenigd Koninkrijk en inmiddels ook van de wereld: The Crown. Een succes bij het publiek én critici en bovenal prachtig gemaakt en uitmuntend geacteerd. Het is de bedoeling dat de gehele regeerperiode van Elizabeth verfilmd wordt waarbij een seizoen ongeveer tien jaar van haar regeerperiode tot onderwerp heeft. Het tweede seizoen dat sinds 8 december te zien is bij Netflix is zo mogelijk nog beter dan het eerste seizoen en begint bij de Suez-crisis in 1956 die het Verenigd Koninkrijk dwong tot de realisatie dat de wereld en haar positie daarin onherkenbaar veranderd is en eindigt met de geboorte van Prins Andrew in 1964. De talloze liefhebbers van de serie moeten in ieder geval tot 2019 geduld hebben voor het derde seizoen waarbij – vanwege de vordering van de leeftijd van Elizabeth in de serie - Olivia Colman de hoofdrol van Claire Foy overneemt. Het afgelopen seizoen kende een aantal zeer sterke afleveringen waaronder Marionettes over de (gedwongen) modernisering van het Koningshuis naar aanleiding van (niet onterechte) kritiek van Lord Altrincham. De aflevering die hier op volgde – Vergangenheit – was evenzo sterk en gaf een inkijk in het leven van de Hertog van Windsor, zijn aftreden als Koning Edward VIII, de vrouw voor wie hij de troon opgaf en hun beider relatie met hooggeplaatste Nazi’s en bewondering voor het Derde Rijk van Hitler. Voor de liefhebbers van The Crown in het algemeen en deze aflevering in het bijzonder is 17 Carnations van Andrew Morton het lezen meer dan waard in het “interregnum” tussen seizoen 2 en 3.
Van Diana via de Beckhams naar de Windsors
De Britse journalist en schrijver Andrew Morton (1953) is geen onbekende voor de Britse koninklijke familie. Zijn boek Diana: Her True Story in Her Own Words uit 1992 leverde hem faam en rijkdom op, maar was voor de koninklijke familie een bijzonder pijnlijke publicatie. Want door dit boek – waar Diana haar medewerking aan verleende – werd het sprookje van Charles en Diana definitief verbroken en deed Camilla Parker-Bowles haar intrede in de publiciteit. Na dit boek richtte Morton zich vooral op “royalty” uit de popcultuur: onder andere Madonna, Tom Cruise en David en Victoria Beckham. In 2011 keerde hij met een boek over William en Catherine terug in het hart van de koninklijke familie. Na het heden van de koninklijke familie was in 2015 het verleden aan de beurt met een boek over de Hertog en Hertogin van Windsor en dan vooral hun al dan niet vermeende banden met het Derde Rijk in de aanloop naar en tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Een dagelijkse levering van bloemen
De Hertog van Windsor (1894-1972) is een fascinerende figuur die zijn troon opgaf omdat – zeker in het Verenigd Koninkrijk van die tijd – het onbestaanbaar was dat een koning die tevens aan het hoofd staat van de Anglicaanse kerk gehuwd was met een gescheiden vrouw. Maar in de tweemaal (!) gescheiden Wallis Simspon (1896-1986) vond hij de liefde van zijn leven en trad Koning Edward VIII in 1936 – na nog geen jaar koningschap en voor zijn formele inhuldiging – af en zou de rest van zijn leven doorbrengen als de voor hem gecreëerde titel Hertog van Windsor. Zijn fotogenieke uiterlijk en de reden van zijn aftreden maakte hem voor de rest van zijn leven wereldberoemd en voor zijn familie een continue ergernis. Want zoals uit 17 Carnations nadrukkelijk blijkt, zijn de verhoudingen binnen de Windsor-familie nooit hersteld en is er eigenlijk nooit een goede modus gevonden voor de omgang met een voormalige monarch. Een ex-monarch die zijn leven zou slijten in Frankrijk zonder wezenlijke bijdrage of functie, strijdend voor de erkenning van zijn vrouw die gehaat werd door zijn familie en een groot deel van de wereld. Niet helemaal ten onrechte want zowel Edward als Wallis waren – ook in de aanloop naar het koningschap en net als een deel van het Britse establishment – onder de indruk van de prestaties van het Derde Rijk en de richting die Adolf Hitler het herboren Duitsland wees. De fascinatie van Wallis Simpson ging misschien nog wel het verst en leidde tot nog altijd niet volledig aangetoonde verhalen dat zij het bed deelde met Von Ribbentrop, de Duitse ambassadeur in Londen en latere Minister van Buitenlandse Zaken. De titel 17 Carnations verwijst hier ook naar en zou wijzen op de dagelijkse levering van zeventien anjers van Von Ribbentrop aan Simpson. Het getal zeventien zou daarbij staan voor het aantal keren dat zij het bed gedeeld hebben.
Het bruine schaap van de familie
Los of dit (sterke) verhaal waar is, zijn er genoeg harde feiten om overtuigend vast te stellen dat de Hertog en Hertogin van Windsor niet alleen sympathie voor het Derde Rijk hadden, maar dit ook vertaalden in acties. Bijvoorbeeld door Nazi-Duitsland te bezoeken, maar ook veelvuldig – al dan niet via tussenpersonen – in contact te treden. Vaak overigens vanwege de bescherming van hun bezit in Frankrijk. Want dat is een beeld wat ook uit 17 Carnations naar voren komt: de Hertog en Hertogin waren toch ook vooral – zelfs op het hoogtepunt van de oorlog – bezig met hun comfort en de eigen centen. Niet voor niets werd de Hertog benoemd tot gouverneur-generaal van de niet bepaald strategisch gelegen Bahama’s en sleet hij daar de oorlogsjaren. De fascinatie voor het Derde Rijk, het tot op zekere hoogte terecht gevoel van miskenning en focus op de eigen welvaart vormden een fatale combinatie die de Hertog en Hertogin van Windsor op het randje (en eigenlijk daarover) brachten van landverraad. Een episode die door de ontdekking van de Duitse oorlogsarchieven tijdens de regeerperiode van Elizabeth de nodige ellende veroorzaakte en Morton hebben geïnspireerd tot een prima uiteenzetting en daarmee verdieping van de kennis over de Hertog en Hertogin van Windsor die weliswaar in The Crown zeker geen hoofdrol hebben, maar wel zeer intrigerende bijrollen.
Het derde seizoen van The Crown speelt in de jaren zeventig dus grote kans dat de Hertog van Windsor nog eenmaal acte de présence geeft al was het maar om zijn overlijden in 1972 te markeren. Een einde aan een bizar leven waar – terecht - een donkerbruine schaduw over hangt.
Foto: Wikimedia Commons
’17 Carnations. The Windors, The Nazis and the Cover-Up’ van Andrew Morton is in 2015 verschenen. Er is geen Nederlandse vertaling beschikbaar.
Reacties
Een reactie posten