Booker Prize-winnaar Alan Hollinghurst is in het Verenigd Koninkrijk al jarenlang een gekende en erkende schrijver. Zijn literaire doch toegankelijke schrijfstijl in combinatie met een voorliefde voor homoseksuele hoofdpersonen en thematiek gericht op homo-emancipatie hebben geleid tot een eigen literaire niche. Zijn nieuwste boek The Sparsholt Affair is een mooie toevoeging op het oeuvre en waardige opvolger van The Stranger’s Child en The Line of Beauty.
Inmiddels is Alan Hollinghurst (1954) een onderdeel van het literaire establishment van het Verenigd Koninkrijk. Zijn prachtige literaire stijl in combinatie met zijn fascinatie voor homoseksualiteit en homo-emancipatie hebben Hollinghurst een volstrekt eigen stem gegeven. Bijzonder daarbij is – zeker in het traditionele Verenigd Koninkrijk waar homoseksualiteit tot ruim in de jaren zestig nog wettelijk verboden was en met regelmaat tot vervolging leidde – dat zijn boeken ook bij een groot publiek populair zijn. Een doorbraak die ook mede tot stand is gekomen door het prachtige The Line of Beauty (2004) dat uitstekend door de BBC is verfilmd als televisiedrieluik. Een roman waar we de jonge Nick Guest volgen die zich nestelt in de familie van een Brits Conservatief parlementslid en uiteindelijk de show weet te stelen door te dansen met Margaret Thatcher. In 2011 volgt het ambitieuze The Stranger’s Child, een zeshonderd pagina’s tellend epos in de mal van Brideshead Revisited van Evelyn Waugh. Centraal staat de enigszins bekende dichter Cecil Valence waarbij Hollinghurst in vijf episodes – van 1913 tot 2008 – de in de Eerste Wereldoorlog omgekomen Valence de verbindende schakel maakt tussen de levenswandel van een divers assortiment van personages. Hoewel zijn nieuwste boek The Sparsholt Affair een soortgelijke opbouw kent, zijn er juist ook de nodige raakvlakken met de meer explicietere voorgangers zoals The Line of Beauty en zijn eerste boek The Swimming Pool Library uit 1988.
‘The love that dare not speak its name’
 |
| Alan Hollinghurst |
Het centrale leitmotiv in The Sparsholt Affair is David Sparsholt. Een jonge fitte man die studeert in Oxford aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Sparsholt vormt een eindeloze bron van inspiratie en fascinatie voor een groep well to do-studenten die stiekem allemaal een oogje op David hebben. Een verboden liefde die – ook in de stijl die Hollinghurst in dit deel van het boek hanteert – immer impliciet is: the love that dare not speak its name. Een liefde waarvan het de vraag is of deze wederzijds is aangezien David wordt gestraft voor niet-geoorloofd vrouwelijk bezoek. Een bezoek dat zichzelf onthult door de ‘krakende geluiden’ die het teweeg brengt. De fans van David Sparsholt, bestaande uit onder andere bohemien Freddy Green, kunstenaar Peter Goyle en schrijverszoon Evert Dax, weten – althans een deel van hen – de fascinatie om te zetten in het uitoefenen van de verboden liefde. De Tweede Wereldoorlog rukt David uit hun bestaan aangezien hij zich heeft gemeld voor het front. Net als The Stranger’s Child is The Sparsholt Affair een vijfluik dat loopt van Oxford ten tijde van de Tweede Wereldoorlog tot het hedendaagse Londen. En net als Cecil Valence is David Sparsholt weliswaar de verbindende schakel, maar speelt hij in de overige delen een kleine rol dan wel een rol op de achtergrond. De echte hoofdpersoon is Jonathan ‘Johnny’ Sparsholt, de zoon van David. Want de vrouw met wie hij in Oxford krakende geluiden veroorzaakte is daarna zijn echtgenoot geworden. In vier opeenvolgende delen van The Sparsholt Affair volgt de lezer Johnny die – in tegenstelling tot zijn vader – homo is in een tijd waar dat kan. Maar net als zijn vader zal hij een kind krijgen. Niet omdat de maatschappelijke norm dat verordonneert, maar omdat hij zijn sperma ter beschikking stelt aan een bevriend lesbisch paar. Maar het leven van zijn vader is nooit ver weg omdat hij – bij toeval – terecht komt in de artistieke kringen van Freddie Green en Evert Dax. Peter Goyle heeft – in tegenstelling tot David - de Tweede Wereldoorlog niet overleefd.
Oorlogsheld, bewonderd zakenman, delinquent
Want David is uit de Tweede Wereldoorlog als een bonafide oorlogsheld teruggekeerd. Nadien heeft hij een imposant bouwimperium opgebouwd waardoor zijn naam alom bekend is. Een bekendheid die – helaas voor hem – nog groter wordt in de jaren zestig wanneer ‘iets’ voorvalt dat een groot schandaal veroorzaakt en hem voor zijn leven tekent. Een schandaal dat Hollinghurst – tot mogelijk lichte frustratie van de lezer – nooit helemaal inkleurt, maar wel duidelijk maakt dat het samenhangt met zijn homoseksualiteit en de betrokkenheid van (betaalde) seks en politiek. Onder deze schaduw leeft David verder en verdwijnt daardoor naar de achtergrond waardoor het leven van Johnny naar de voorgrond komt. Een leven waarin homo-emancipatie niet volledig is doorgevoerd, maar wel een fact of life is. Terwijl tegelijkertijd zijn vader – ondanks dat het verbod op homoseksualiteit al tientallen jaren geschrapt is – nog steeds notoir maakt. Een prachtige scene aan het einde van het boek waar vader en zoon in een traditionele Britse herenclub lunchen maakt dat haarfijn duidelijk.
Hoewel de opeenvolgende episodes – zeker bij het begin van iedere episode – tot de nodige verwarring kunnen leiden en de onderlinge samenhang niet altijd meteen duidelijk is, is The Sparsholt Affair een rijkgeschakeerde vertelling waarbij de literaire stijl van Hollinghurst zich aanpast aan de tijd waarin het betreffende deel zich afspeelt. Een vertelling waar de ontwikkeling van de homo-emancipatie en het leven van vader en zoon Sparsholt hand in hand gaan en daarmee een treffend nieuw hoofdstuk in het oeuvre van Alan Hollinghurst vormt.
Foto: Wikimedia Commons
‘The Sparsholt Affair’ van Alan Hollinghurst is in oktober 2017 verschenen. Een Nederlandse vertaling – ‘De Sparsholt-Affaire’ – is door Prometheus uitgegeven.
Reacties
Een reactie posten