Nederlands Dans Theater
Sum Thoughts
Marina Mascarell: A Hefty Flood
Edward Clug: mutual comfort
Hans van Manen: Short Cut
León & Lightfoot: Subtle Dust
NDT 2
Zuiderstrandtheater, Den Haag
Aanvankelijk een vehikel voor het jonge talent is NDT 2 de afgelopen veertig jaar uitgegroeid tot een volwaardig tweede gezelschap van het Nederland Dans Theater. Met Sum Thoughts wordt het veertigjarig jubileum krachtig bijgezet door een aansprekend en intrigerend programma van twee premières en twee bestaande werken. Met name de premières onderstrepen het baanbrekende karakter en kruipen onder de huid.
In april 1978 zag ‘Springplank’ van het Nederlands Dans Theater (NDT) het licht, een naam die weinig toelichting behoeft. Een vehikel om zes jonge dansers hun talenten te laten ontwikkelen binnen het NDT. Langzamerhand heeft de naar NDT 2 hernoemde groep jonge dansers zich ontwikkeld tot een volwaardig tweede gezelschap met een eigen signatuur en repertoire. De kwaliteit van NDT 2 is dermate dat waarschijnlijk een groot deel van de bezoekers niet altijd weet of ze met NDT 1 of NDT 2 van doen heeft, behalve door de andere gezichten en het afwijkende repertoire. Beide gezelschappen van het NDT putten deels uit dezelfde choreografen waaronder natuurlijk huischoreografen Sol León & Paul Lightfoot, Marco Goecke en Hans van Manen. Het ontstaan van NDT 2 is niet alleen voor Nederland van toegevoegde waarde, maar ook voor de rest van de wereld aangezien NDT 2 uitvoerig internationaal toert. Alle aanleiding dus om via het tweede programma van dit seizoen Sum Thoughts stil te staan bij dit mooie jubileum. Een programma waarbij de titel zowel slaat op (enige) reflectie op dit jubileum als het feit dat NDT 2 meer is dan de som der delen.
Pulserend en hypnotiserend
Sum Thoughts is zowel in titel als invulling een reflectie op het wezen en de ontwikkeling van NDT 2. De wereldpremière van A Hefty Flood is een werk van choreograaf Marina Mascarell die zelf begonnen is als danser bij NDT 2. Zo vormt NDT 2 voor haar een springplank voor haar carrière als danser én choreograaf. En het moet gezegd: A Hefty Flood is een indrukwekkende toevoeging op het oeuvre van NDT 2. Mascarell laat de dansers beginnen onder het (stugge) zeil dat normaliter de balletvloer vormt. Samen met een reeks hangende gloeilampen ontstaat een desolaat decor waar de dansers zich langzamerhand aan onttrekken. Door de organische bewegingen van de dansers beweegt het zeil als een kolkende zee. Geholpen door de pulserende muziek van Iras Fajro ontstaat een hypnotiserend geheel dat na afloop nog lang na-ijlt in je hoofd. De tweede wereldpremière – hoe kan het ook anders – is van de hand van huischoreografen León & Lightfoot en onderstreept de nauwe band tussen de artistieke leiding en de alle dansers van het NDT. León & Lightfoot zijn op hun best wanneer ze een choreografie schrijven op muziek van Philip Glass (zoals Swan Song en Shoot the Moon) of muziek van klassieke componisten (zoals Sehnsucht op de Vijfde Symfonie van Beethoven). Voor het nieuwe werk Subtle Dust staat de (instrumentale) muziek van Bach centraal: van een deel uit de Goldberg Variaties tot de symfonische delen van enkele cantates en zijn tweede vioolconcert. Overigens gebruiken León &Lightfoot daarbij met name transcripties en interpretaties waardoor de verandering centraal staat. Een stemmig en minimalistisch decor onderstreept de abstractie van het werk en bijbehorende choreografie. Een choreografie die symbiotisch van natuur is, maar ook minder ‘typisch’ León & Lightfoot is dan je zou verwachten. En daarmee zeer geslaagd.
Oude en nieuwe klassiekers
Gesandwicht tussen twee premières worden werken van Hans van Manen en Edward Clug gepresenteerd. Hans van Manen – aanwezig bij de première van Sum Thoughts – heeft ingestemd met het uitvoeren van het voor NDT 1 gecreëerde Short Cut (1999). Op basis van de strijkkwartetten van Jacob ter Veldhuis heeft Van Manen een relatief ‘klassieke’ – ook qua kostuums en decor – choreografie gecreëerd waar de dansers dicht op elkaar en de vloer zitten. Opvallend daarbij is hoe uitmuntend en synchroon de dansers van NDT 2 de choreografie eigen hebben gemaakt en daarmee laten zien dat de voormalige springplank nu vooral een nieuwe uiting van kwaliteit is. Diezelfde soepele en synchrone kwaliteit komt terug in het uit 2015 stammende mutual comfort van Edward Clug. Een heerlijke setting van een tango-achtige nachtclub zet zowel de dansers als een kwartet samengesteld uit Het Balletorkest centraal. Op moderne ensemblemuziek van Milko Lazar (PErpeTuumOVIA) dansen de vier NDT 2-dansers de avond weg.
Het mooie aan – het bewust verkeerd gespelde – Sum Thoughts is dat dit gecombineerde programma van nieuw en oud werk meer is dan de som (sum!) der delen én een reflectie (‘enkele gedachten’) is op veertig jaar NDT 2. Daarmee is Sum Thoughts niet alleen een mooi en intrigerend programma, maar tevens een prachtige ode aan het als springplank begonnen NDT 2 dat kan bogen op een zelfstandige positie én eigen succes.
Foto: Nederlands Dans Theater
Repetitie van 'A Hefty Flood':
‘Sum Thoughts’ is het tweede programma van NDT 2 in seizoen 2017/2018 en is – na de première in thuisbasis Den Haag op 8 maart – te zien in Maastricht, Enschede, Tilburg, Utrecht, Eindhoven, Den Bosch, Zwolle, Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Amstelveen, Den Haag, Haarlem, Nijmegen en Heerlen. Meer informatie en kaarten bestellen hier. Deze recensie is op basis van de première in het Haagse Zuiderstrandtheater.
Reacties
Een reactie posten