Dresdner Musikfestspiele
La Damnation de Faust
(Hector Berlioz, 1803-1869)
Paul Groves, Faust
Sophie Koch, Marguerite
Bryn Terfel, Méphistophélés
Edwin Crossley-Mercer, Brander
MDR Rundfunkchor
Marc Soustrot, Malmö SymfoniOrkester
Semperoper, Dresden
Een uitvoering van La Damnation de Faust van Hector Berlioz is bij voorbaat niet te missen, maar met een heerlijk schmierende Bryn Terfel als Méphistolphélés ontstaat een onvergetelijk concert. Niet in de laatste plaats door het - letterlijk - spoorloze MDR Rundfunkchor.
Superlatieven kwamen afgelopen week te kort in recensies van de uitvoering van Hector Berlioz' concertopera La Damnation de Faust (1846) in het Amsterdamse Concertgebouw. Een omvangrijk werk voor vier solisten, koor en groot orkest dat zowel concertante als geënsceneerd wordt uitgevoerd. Het Zweedse Malmö SymfoniOrkester heeft de bij leven al legendarische Bryn Terfel bereid gevonden om hen te vergezellen in een Europese mini-tournee met dit prachtwerk. Maar voordat het ensemble afgelopen maandag Amsterdam aandeed, waren zij op vrijdag 1 juni al te gast in één der belangrijkste cultuursteden van Duitsland én Europa: Dresden. In de eerbiedwaardige en prachtige Semperoper vond de concertante uitvoering plaats in het kader van de Dresdner Musikfestspiele van intendant (en cellist) Jan Vogler. In het nabij Dresden gelegen Weimar schreef Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) zijn beroemdste werk Faust. De geleerde Faust die meer kennis wil verwerven dan goed voor hem is, wordt door Mephisto, vertegenwoordiger van Lucifer, verleid via de bevallige Gretchen (Margarete). Om haar te sparen van de dood verliest Faust zijn ziel en valt samen met Mephisto toe aan de Hel. Een weinig vrolijke tragedie over de tragische gevolgen van een pact met de duivel met als boodschap dat de mens nooit moet streven om meer dan God te zijn. Een werk dat talloze anderen inspireerde waaronder de Franse componist Berlioz en ons het bijna twee-en-een-half uur durende muzikale epos La Damnation de Faust heeft opgeleverd. Een werk dat - mede door de indrukwekkende bezetting - niet bepaald vaak wordt uitgevoerd en daarom bij iedere uitvoering bij voorbaat een belevenis is.
De Bryn Terfel-show
En een belevenis was het in Dresden zeker. Het Malmö SymfoniOrkester is niet bepaald een orkest uit de Champions League van de Europese klassieke muziek, maar heeft het toch maar voor elkaar gekregen om deze onderneming van de grond te krijgen. Aangespoord door de Franse dirigent Marc Soustrot steeg het orkest boven zichzelf uit en wist de heerlijke muziek van Berlioz geweldig te vertolken. Daarbij meer dan geholpen door Soustrot die ervan houdt om op het randje te dirigeren met her en der een flink tempo zoals in de Hongaarse Mars in het eerste deel en de Hellenrit in het laatste deel met opwindend resultaat. De meegereisde solisten - Paul Groves, Sophie Koch en Edwin Crossley-Mercer - wisten allen van wanten en zorgden voor een aangenaam ensemble. De ster van de avond was ongetwijfeld Sir Bryn Terfel. De bariton uit Wales is een klassieke superster en het is bijzonder dat het Zweedse orkest hem heeft kunnen binnenhalen. Welk pact met de duivel zou hier aan ten grondslag liggen? Maar het zou zo maar kunnen zijn dat de rol van de duivelse Mephisto Bryn Terfel over de streep heeft getrokken. Want vanaf de eerste noot gezongen door Terfel blijkt dat de rol hem volstrekt op het lijf geschreven is. Terfel zingt niet alleen fantastisch, maar leeft zich - als een volleerd acteur - echt in en is de rol van Mephisto. Schmierend en dan weer verleidend, zorgde Terfel er voor dat het de Bryn Terfel-show werd, maar wel in de goede zin van het woord. Terfel was namelijk nadrukkelijk onderdeel van het ensemble en nam zijn mede-solisten zowel qua zang als acteren mee in een bijzondere en memorabele uitvoering.
Waar is het koor?
Een uitvoering die ook op onbedoelde wijze memorabel was. Een concert dat om acht uur had moeten aanvangen werd meer dan een uur uitgesteld omdat het MDR Rundfunkchor tussen thuisbasis Leipzig en Dresden pech met de bus had gekregen en vast stond in een flinke file. Een kleine vloot aan taxi's moest ervoor zorgen dat het koor dan toch de Semperoper zou bereiken. Ruim na negenen startte dan eindelijk het concert, maar slechts met ongeveer driekwart van het koor. Pas tegen het einde van het concert schuifelden de laatste koorleden aan bij hun collega's. Een niet bepaald prettig startpunt, maar in de uitvoering was hier eigenlijk - op wat volume van de vrouwelijke koorleden na - eigenlijk niets van te merken. Het MDR Rundfunkchor imponeerde in deze uitvoering en maakte een geweldige avond compleet. Een grootse en staande ovatie - in tegenstelling tot in Nederland niet gebruikelijk in Duitsland waar nog onderscheid wordt gemaakt in waardering - viel deze fantastische muzikale happening terecht ten deel.
Foto: 'Faust und Mephisto im Kerker' (1846) van Joseph Fay
Het Malmö SymfoniOrkester onder leiding van Marc Soustrot en met medewerking van Paul Groves, Sophie Koch, Bryn Terfel, Edwin Crossley-Mercer en het MDR Rundfunkchor maakt met 'La Damnation de Faust' van Berlioz een kleine Europese tour. Deze recensie is op basis van de uitvoering in Dresden op 1 juni 2018 in het kader van de Dresdner Musikfestspiele. Op maandag 4 juni was het ensemble te gast in het Amsterdamse Concertgebouw.
Reacties
Een reactie posten