Prinsjesdagconcert 2018
Van Dun: One Minute Symphony - Abyss
Tsjaikovski: Vioolconcert
Elgar: Variations on a Original Theme (Enigma Variations)
Stefan Jackiw (viool)
Nicholas Collon, Residentie Orkest
Zuiderstrandtheater, Den Haag
Prinsjesdag wordt sinds jaar en dag afgesloten met het Prinsjesdagconcert van het Haagse Residentie Orkest. Chef-dirigent Nicholas Collon leidde het orkest trefzeker in een programma in het teken van componisten van de Romantiek met een toefje klassiek én modern Oranjegevoel. De jonge violist Stefan Jackiw toonde zich daarbij een grote belofte voor de toekomst.
Wanneer de Troonrede is uitgesproken, de Miljoenennota is aangeboden en de traditionele borrels meestal nog in volle gang zijn, maakt een deel van Den Haag de gang naar het Prinsjesdagconcert. Het Residentie Orkest zorgt traditiegetrouw voor de muzikale afsluiting van de enige rituele feestdag van de parlementaire democratie. Vorig jaar leidde Nicholas Collon het orkest ook al in deze mooie concerttraditie, maar deze editie deed hij dat formeel voor het eerst als chef-dirigent. In afwachting van de bouw van het nog naamloze nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex aan het Spuiplein vindt het concert al enkele jaren plaats in het aan de kust gelegen Zuiderstrandtheater. Traditiegetrouw start het concert met het Wilhelmus gespeeld door het - staande - Residentie Orkest en meegezongen door het aanwezige publiek aangevuld met onder andere het College van B&W van Den Haag, Kamerleden en andere hoogwaardigheidsbekleders uit zowel binnen- als buitenland. Sinds vorig jaar is daar een nieuwe traditie aan toegevoegd: de One Minute Symphony. Tijdens het Prinsjesdagconcert 2017 is deze reeks gestart als gevolg van de samenwerking tussen het Residentie Orkest en het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Tien veelbelovende componisten-in-de-dop krijgen de kans om een één minuut durende symfonie te schrijven die door het orkest op diverse momenten door het jaar heen gespeeld worden. Deze reeks wordt dit seizoen doorgezet met ditmaal de in het Haagse Statenkwartier opgegroeide Thomas van Dun (1995) als componist. Zijn Abyss is gebaseerd op een ontmoeting met een bewoonster van het Statenkwartier waarbij haar herinneringen van een droom over een afgrond Van Dun hebben geïnspireerd tot kort werk waarin de echo domineert.
Belofte en vastgelegd voor de toekomst
De rest van het programma was nadrukkelijk niet Nederlands, maar een hommage aan de Romantiek met het Vioolconcert van Tsjaikovksi en de Enigma-variaties van Elgar. Voor het Vioolconcert van Tsjaikovksi - in de ogen van ondergetekende één van de mooiste vioolconcerten in het klassieke repertoire - heeft het Residentie Orkest de jonge Amerikaanse violist Stefan Jackiw (1985) geëngageerd. De zoon van een Koreaanse moeder en een vader uit Oekraïne maakte op zijn twaalfde al zijn professionele debuut en was deze zomer al met het Residentie Orkest in hetzelfde vioolconcert te horen tijdens de Robeco SummerNights. De recensies waren lovend en dat is terecht. Hoewel het Vioolconcert van Tsjaikovksi ingehouden begon, wist Jackiw trefzeker en met groot gevoel voor lyriek het werk tot leven te brengen. Met name het tweede deel (Canzonetta: Andante) was van een grote schoonheid. De samenwerking met het Residentie Orkest verliep goed waarbij met name de delen waar het orkest in z'n geheel weerwoord aan Jackiw bood indruk maakten. Sven Arne Tepl, de artistiek directeur, heeft een goede neus voor talent en heeft de talentvolle Jackiw reeds vastgelegd voor concerten in het 2021/2022-seizoen. Zo is Jackiw zowel letterlijk als figuurlijk een belofte voor de toekomst.
Een jonge Adrian Boult
De finale van het pauzeloze concert was gewijd aan de Variations on a Original Theme van de Britse componist Edward Elgar. Beter bekend als de Enigma-variaties varieert Elgar in vijftien delen op een thema dat nimmer gespeeld wordt en tot op de dag vandaag nog altijd niet bekend is welk thema de componist inspireerde. Niet voor niets wordt het werk een muzikale breinbreker genoemd. Het bij tijd en wijle fragmentarische werk is speels waarbij de diverse delen zijn opgedragen aan vrienden en familie van Elgar. Zo is de eerste variatie (C.A.E.) gewijd aan zijn vrouw en de meest bekende (Nimrod) aan muziekuitgever August Jaeger (Nimrod is de Bijbelse jager uit het Oude testament). Het is prachtige, typisch Britse muziek die met overtuiging door het Residentie Orkest werd gebracht. Niet vreemd gezien de in Londen geboren Collon. Het is typisch een werk dat vooral door Britse orkesten en/of dirigenten met verve wordt gebracht en Collon is daarbij geen uitzondering. De uitvoering van gisteravond deed daarbij denken aan de benchmark-opname door de London Symphony Orcehstra onder leiding van Sir Adrian Boult en dat is een groot compliment. Een passende afsluiting van een waardevolle traditie.
Jaarlijks vindt het Prinsjesdagconcert plaats door het Residentie Orkest. Dit jaar onder leiding van de nieuwe chef-dirigent Nicholas Collon op 18 september in het Haagse Zuiderstrandtheater.
Reacties
Een reactie posten