Concert 15 oktober 2011: Ongecompliceerd Tchaikovsky in Rotterdam


Tchaikovsky: Pianoconcert Nr. 1 en Symfonie Nr. 4

Denis Matsuev
Jukka-Pekka Saraste, Rotterdams Philharmonisch Orkest
De Doelen, Rotterdam

Mijn abonnement bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest begon afgelopen zaterdag Rotterdam-waardig: een ongecompliceerde uitvoering van twee werken van Tchaikovsky maakten duidelijk dat het motto van Rotterdam 'Geen woorden, maar daden!' luid en duidelijk over was gekomen bij dirigent en soloist. Eén van de meeste bekende pianoconcerten gevolgd door een iets minder bekende symfonie van de Russische componist Tchaikovsky (1840-1893) vormden het programma. Duidelijk was dat de Finse dirigent Jukka-Pekka Saraste en zijn Russiche pianist Denis Matsuev er zin in hadden: er werd flink uitgepakt. Dit was geen uitvoering voor mensen met gevoelige oren. Overigens leek het erop of de heren ook vantevoren afgesproken hadden wat ze zouden dragen. Zowel Saraste als Matsuev gingen gekleed in een pak die zo bij Dr. No uit de garderobe leek weg te komen. Een pak dat schijnbaar populair is onder dirigenten, maar waar ik me altijd van afvraag waar je zoiets in hemelsnaam koopt. Alleen musici en Dr. No lijken het antwoord te weten.

Voor de pauze was het de beurt aan één van de bekendste pianoconcerten. Een pianoconcert dat na de eerste noten nog wel eens verward wordt met dat andere bekende pianoconcert van Grieg en vice versa. Wat volgde was een uitermate stevige uitvoering waarbij Matsuev er flink op los ramde. Tegen het einde ging hij zo in de muziek op dat dit leidde tot een uithaal van zijn lichaam die nog het meeste weg had van een orka die zich ontrekt aan het zeeoppervlak. Misschien is het allemaal niet even gracieus, maar stiekem is het toch wel even genieten als de remmen er even vanaf gaan. Ondanks dat de zaal slechts voor drievijfde was gevuld volgde een vurig applaus dat werd beantwoord met een toegift. Een toegift dat ik niet kon thuisbrengen, maar klonk als een muziekmobiel boven een kinderbed. Het leek er vooral op dat het stuk door Matsuev was gekozen om te laten zien dat hij ook teder en zacht kon spelen. Na het geweld ervoor toch een beetje een anticlimax. Matsuev werd overigens prachtig ondersteund door Saraste die eveneens stevig uitpakte met een Rotterdams Philharmonisch Orkest dat opvallend mooi en vol van klank was.

Na de pauze was het de beurt aan de vierde symfonie van Tchaikovksy. Deze symfonie is minder bekend dan de 5e en de 6e (de Pathéthique) en dat geldt ook voor mijzelf: ik hoorde de symofnie niet eerder, ook inet op cd. Ook voor deze symfonie, opgedragen aan de Tchaikovsky's weldoener Nadezhda von Meck, gold dat Saraste, net als voor de pauze, flinkt uitpakte. Dat is ook niet zo gek, want juist deze symfonie met zijn hoorngeschal en uberhaupt stevige inbreng van de blazers leent zich hier goed voor. Ook hier was het weer even ongecompliceerd genieten. Wellicht zou het soms wat genuanceerder kunnen, maar een componist als Tchaikovsky is stiekem wel gebaat bij een dergelijke aanpak. Opvallend ook hier was weer dat Saraste een prachtige klank uit de Rotterdammers kreeg.

Overigens werd de show gestolen door een jongentje van een jaar of zes die een paar rijen voor me zat. Van begin tot einde dirigeerde en speelde hij de piano mee. Vol overtuiging en ritmisch doch muisstil. Wellicht dat er over een dikke 20 jaar nog eens een blog aan hem wordt gewijd van een van zijn concerten!

Reacties