Een verre van finaal oordeel: 'The Children Act' van Ian McEwan


Ian McEwan bezoekt - gelukkig met behoud van zijn prachtige proza - de rechterlijke wereld en vertelt het verhaal van een juridisch finaal oordeel dat in de echte wereld allesbehalve finaal is. 

Regelmatige bezoekers van deze blog zullen niet verbaasd zijn dat een recensie van het nieuwste boek van Ian McEwan (1948) hier terug te vinden is. Mijn kennismaking met McEwan begon in 2007 met het onnavolgbare Saturday en de afgelopen jaren ben ik het werk van McEwan blijven lezen waarbij hij zelden echt teleurstelt. Constante factor in het werk van McEwan is zijn prachtige proza dat zijn lezer meevoert in andersoortige verhalen. Het thema van The Children Act is ditmaal de juridische wereld van Fiona Maye. Fiona is een succesvolle rechter bij één van de belangrijkste rechtbanken van het Verenigd Koninkrijk: de High Court. Zij behartigt daar het familierecht en in veel gevallen het wel en wee van kinderen. Voor haar is de Children Act (Kinderwet) daarom van groot belang. Niet voor niets dat McEwan een deel van de wet citeert voorafgaand aan het boek: 'When a court determineer any question with respect to... the upbringing of a child... the child's welfare shall be the court's paramount consideration.' Een opdracht die Fiona Maye zeer serieus neemt en haar zeer gewaardeerd maakt bij haar vakgenoten. Totdat Fiona er achter komt dat een finaal oordeel in de rechtszaal niet altijd het finale oordeel in de echte wereld is.

Orde en chaos
De wereld van Fiona is er één van orde die wordt gedicteerd door de wet als haar gids. Zo manoeuvreert ze zich zonder al te veel moeite door haar professionele wereld. Een wereld waar een verkeerde beslissing fataal kan zijn voor je gezag. Ook haar eigen wereld, haar man Jack, zou zo geordend moeten zijn, ware het niet dat Jack - zonder zijn huwelijk te willen opblazen - aan Fiona permissie vraagt om een keer vreemd te gaan. Voorzienbaar effect: een verkilling tussen Fiona en Jack die zorgt dat Jack enkele dagen het huis verlaat en Fiona vertwijfeld achterlaat. Tegelijkertijd wordt Fiona in haar werk geconfronteerd met een uiterst moeilijke zaak. De zeventienjarige Adam Henry heeft leukemie en kan alleen gered worden met een bloedtransfusie. Zijn ouders zijn echter Jehovah's Getuigen en keuren vanwege hun sektarische geloof bloedtransfusie af. Ook de jonge Adam hanteert die lijn, maar heeft nog net niet de leeftijds des onderscheids bereikt. Het ziekenhuis vecht voor zijn leven en daarom is een juridische procedure aangespannen. Bij het aanhoren van de argumenten concludeert Fiona dat Adam een buitengewoon intelligente jongen is en heeft ze moeite tot een oordeel te komen. Tegen haar natuur (en die van haar professie in) maakt ze haar oordeel persoonlijk en besluit ze Adam op te zoeken in het ziekenhuis. Deze ontmoeting - prachtig beschreven door McEwan - leidt voor Fiona tot een finaal oordeel, maar markeert tevens de start van een eigen wereld die almaar chaotischer wordt. Het oordeel van Fiona is niet het einde van het verhaal, maar de katalysator. De gevolgen van dit oordeel voor zowel Adam als Fiona domineren de rest van het boek. 

Een finaal oordeel?
Door haar persoonlijke interventie komt Adam in haar leven en merkt Fiona dat haar finale oordeel soms in de echte wereld minder finaal is. Haar professionele en privéleven lopen daardoor steeds meer door elkaar met op de achtergrond de verstoorde verhouding met haar man Jack. Door de handelingen van Adam merkt ze dat ook de wet doorkruist kan worden door de handelingen van een kind: de dubbele betekenis van The Children Act is daarmee voor Fiona zonneklaar geworden. Voor de lezer een fascinerende reis door de wereld van het familierecht en de verhouding tussen Fiona en Adam. Een verhouding die soms balanceert op de rand van het geloofwaardige, maar immer gered wordt door de vertelkracht van Ian McEwan. Met The Children Act heeft McEwan wederom een prachtig boek afgeleverd dat weinigen zal teleurstellen.

Oordeel FerdiBlog: ****

Lees mijn eerdere recensies van Saturday, Sweet Tooth, Solar, Amsterdam en The Innocent

'The Children Act' van Ian McEwan is in september uitgegeven. De oorspronkelijke versie bestellen kan hier. De Nederlandse vertaling ('De Kinderwet') kan hier besteld worden. 

Reacties