'The Donald' for President. 'Nooit genoeg. De biografie van Donald Trump' van Michael D'Antonio


Aan de vooravond van de eerste presidentiële voorverkiezingen in Iowa domineert Donald Trump zowel de media als de peilingen. Zijn politieke dood is al diverse malen afgekondigd, maar lijkt hem alleen maar sterker te maken en zijn aanhang fanatieker. Michael D’Antonio levert met perfecte timing een biografie af van een man die overschatting tot een kunst heeft verheven, bizarre uitspraken telkens overleeft en de Verenigde Staten – zo niet de wereld – fascineert. 

Tijdens de 2011-editie van de fameuze Correspondent’s Dinner domineerde Donald Trump de bijeenkomst en verslaglegging ervan. Helaas voor hem niet op een positieve manier. Want zowel host Seth Meyers als president Obama namen Trump genadeloos op de hak. Niet zonder reden omdat Trump in de periode ervoor zich bekeerd had tot de birthers en publiekelijk en vasthoudend vraagtekens stelde bij de geboorteplaats van Obama en dus de legitimiteit van zijn presidentschap. De beelden van een almaar zuurder kijkende Trump terwijl Meyers grap na grap over hem maakte, spraken boekdelen. In de nieuwe biografie van Donald Trump getiteld Nooit Genoeg haalt biograaf Michael D’Antonio juist deze episode aan. Maar niet vanwege het feit dat Trump niet tegen een grap kan en blijkbaar wel ‘tikken’ kan uitdelen, maar als een klein kind ze ontvangt. Nee, voor D’Antonio is het tekenend dat op het moment dat Obama Trump (hard) aanpakt een bepaald triomfalisme zich van Trump meester maakt. Want daar staat toch maar de President van de Verenigde Staten die hem, de grote Donald Trump, alle aandacht geeft. Precies deze combinatie van publiciteitsgeilheid en overschatting vormt de kern van Donald Trump en daarmee de basis voor zijn succes. Want hoewel grote delen van de Verenigde Staten en nog grotere delen van de rest van de wereld Trump een al dan niet gevaarlijke pias vinden: succes heeft hij. De vraag is alleen altijd hoe groot dat succes in realiteit is. 

Waarheid is wat je zelf gelooft
Donald Trump heeft een vaste tactiek wanneer mensen over hem schrijven: hij staat er in beginsel voor open, maar waarschuwt immer dat wanneer – in zijn ogen althans – je over de schreef gaat, hij geen (juridische) mogelijkheid onbenut zal laten om de schrijver in het ongelijk te stellen. Bijzondere is echter dat de zaken waarnaar hij verwijst simpelweg niet hebben plaats gevonden of Trump niet in het gelijk hebben gesteld. Voor Michael D’Antonio is het (nog) niet tot een rechtszaak gekomen, maar halverwege de interviews met Trump en zijn omgeving werd elke toegang van de een op de andere dag ingetrokken. De reden: D’Antonio liet in één van de gesprekken vallen dat hij een journalist had gesproken die op Trump’s zwarte lijst stond. Zo is dus de geautoriseerde biografie verworden tot een ‘gewone’ biografie, maar dat mag de pret niet drukken. Sterker nog, het stelt D’Antonio in de gelegenheid om een volledig beeld te geven van Trump. Een beeld dat realistisch en fair lijkt. Een biografie waarin D’Antonio veel van de uitspraken – met bewijs – onderuit haalt, maar tegelijkertijd constateert dat Trump oprecht zijn eigen waarheid gelooft en zo ook snel van mening kan veranderen. Dit gecombineerd met een neus voor publiciteit verklaart ook zijn nog steeds voortdurende succes in de voorverkiezingen bij de Republikeinen waar de paniek over het gebrek aan een overtuigende establishment-kandidaat alsmaar grotere vormen aanneemt. Maar het verklaart ook hoe Trump al decennialang in het publieke oog springt en – naast een aantal mislukkingen – ook vele successen variërend van vastgoed (zijn iconische gebouwen in New York, veelal met zijn eigen naam erop) tot televisie (The Apprentice) heeft voortgebracht. En dat allemaal op grond van het beeld van een selfmade man terwijl zijn vader Fred Trump – zoon van de Duitse immigrant Friedrich Drumpf - al één van de rijkste mensen van de V.S. was en zijn zoon daarop kon toren. Desalniettemin stelt zijn succes en (publicitaire) dominantie zijn vader in de schaduw. 

Geen smoking gun
Deze biografie bevestigt een beeld van Trump dat al bestaat en geeft tal van voorbeelden waardoor de conclusie is gerechtvaardigd dat de man niet helemaal deugt en er ook wel vraagtekens zijn te plaatsen bij de manier waarop hij zijn commerciële succes heeft verkregen. Toch bevat deze biografie niet de smoking gun die Trump ten gronde richt. Simpelweg vanwege het feit dat vriend en vijand wel doorheeft hoe Trump in elkaar zit en juist vanwege de manier waarop hij zich manifesteert met meer weg komt dan menig ander in het publieke domein en dus de kern vormt voor zijn aantrekkingskracht. Ikzelf heb altijd met veel plezier gekeken naar The Apprentice en zo Trump met zijn rare mondmimiek, idiote overdrijvingen en hang naar (ostentatieve en vooral smakeloze) luxe leren “kennen”. En welke vreemde uitspraken hij ook doet over Mexicanen, vrouwen in het algemeen en Rosie O’Donnell en Hillary Clinton in het bijzonder hij blijft een soort pias die immer kan teren op een bepaalde – bij gebrek aan een beter woord – gunfactor. Daarom is deze biografie zonder meer aardig om te lezen en waarschijnlijk informatiever dan het recent verschenen boek(je) van Charles Groenhuijsen. Opvallend daarbij is dat D’Antonio uitputtend is in het vertellen van het verhaal van het leven van Trump, maar dat de basis van zijn succes en karakter redelijk snel duidelijk zijn en dat voor de rest niet meer verandert waarmee soms bij het lezen de vraag opkwam waarom deze man eigenlijk nog een biografie nodig heeft. Want er is al genoeg van ‘The Donald’ in het publieke domein.

Oordeel FerdiBlog: ***½

‘Nooit Genoeg. De biografie van Donald Trump’ van Michael D’Antonio is in januari verschenen en de vertaling door Jacques Meerman en Rob de Ridder van ‘Never Enough. Donald Trump and the pursuit of success’ voor Uitgeverij Unieboek|Het Spectrum. Deze recensie is eerder verschenen bij online nieuwsmagazine Jalta. 

Reacties