BankGiro Loterij Zomerconcerten 2019
Weber: Ouverture uit Oberon
Grieg; Pianoconcert
Brahms: Symfonie Nr. 2
Simon Trpčeski (piano)
Kerem Hasan, Radio Filharmonisch Orkest
Concertgebouw, Amsterdam
Als assistent van Bernard Haitink had Kerem Hasan in 2018 een droomstart. Een onfortuinlijke val van Haitink leidde in juni 2018 tot zijn debuut bij het Koninklijk Concertgebouworkest. Het zette hem meteen op de kaart en zorgt dat zijn balboekje sindsdien gevuld is. Zo maakte hij gisteren ook zijn opwachting bij de traditionele zomerconcertreeks in het Concertgebouw waar nu de BankGiro Loterij in plaats van Robeco de scepter zwaait. Bij het eerste orkest van Haitink stond Hasan op de bok. Een niet onverdienstelijk maar zeker geen onvergetelijk concert volgde.
Menig dirigentencarrière is in stroomversnelling geraakt nadat een eminente maestro op het laatst moest afzeggen en daarmee de honneurs liet aan een onbekende jonge dirigent. Een invalbeurt die je carrière kan maken of breken. Het overkwam dirigenten als Bernard Haitink en Esa-Pekka Salonen. Tegenover deze succesvolle voorbeelden staan vast en zeker tal van invallers waar we sindsdien nooit meer van gehoord hebben en daarmee geen onderdeel van het collectieve (muzikale) geheugen zijn geworden. Kerem Hasan (1992) zal hopen dat hij in de eerste en niet in de tweede categorie valt. Als assistent van Bernard Haitink mocht hij al rekenen op een bewonderenswaardige leerschool, maar in juni vorig jaar overkwam hem wat zijn leermeester in 1956 overkwam: invallen voor een uitvallende maestro. Aan het einde van het tweede concert in een reeks van drie concerten met het Koninklijk Concertgebouworkest en de Negende Symfonie van Mahler vorig jaar juni maakte Haitink een onfortuinlijke val. Voor het einde van zijn carrière werd gevreesd. Zover kwam het gelukkig niet, maar bij de matinee-uitvoering moest de eredirigent van het KCO verstek laten gaan. De 26-jarige Kerem Hasan moest invallen en deed dat - afgaand op de recensies van dat concert - bepaald niet onverdienstelijk. Al moet daar wel bij aangetekend worden dat het orkest de directie van Haitink goed kende. Toch mag niet onderschat worden hoe groot de stap was die Hasan zette en dat het buitengewoon knap is om op zo'n korte termijn met zo'n orkest en een dergelijk werk de honneurs waar te nemen. Vanaf dat moment staat Hasan op tal van lijstjes en is zijn naam vele malen bekender dan wanneer Haitink de val niet had gemaakt. Het is daarom niet verwonderlijk dat we Hasan nu ook in de zomer in het Concertgebouw tegenkomen en dat nog wel bij het orkest waar Bernard Haitink zijn debuut maakte: het Radio Filharmonisch Orkest. Hetzelfde orkest waar Haitink slechts enkele weken zijn laatste concert in het Concertgebouw en daarmee in Nederland doormaakte.
Los zand
Traditiegetrouw staat het Concertgebouw in de zomermaanden in het teken van de zomerconcerten. Tot vorig jaar was Robeco daar de trotse hoofdsponsor van en vond onder de noemer Robeco SummerNights deze serie concerten plaats. Met ingang van dit jaar is de langdurige relatie tussen Robeco en het Concertgebouw beëindigd en heeft de BankGiro Loterij deze plek ingenomen. Voor het Concertgebouw geen onbekende mecenas daar de BankGiro Loterij al sinds 2000 sponsor is van het Concertgebouw. In 2018 liep het bedrag op tot 2 miljoen euro met name gericht op de verduurzaming van het gebouw. Nu heeft de BankGiro Loterij de zomerreeks bekostigd. Het concert van gisteren was één van de eerste concerten uit de reeks en het Radio Filharmonisch Orkest had Kerem Hasan genodigd om het orkest te leiden door een op papier al heerlijk programma met de ouverture uit Oberon van Weber, het Pianoconcert van Grieg en de Tweede Symfonie van Brahms. Een feeërieke uitvoering van de Oberon-ouverture met een fijne spanningsboog zorgde voor een goede aftrap van het concert. Voor het overbekende Pianoconcert van Grieg was de hulp ingeroepen van de Macedonische pianist Simon Trpčeski die - afgaande op de programmatoelichting - in eigen land een fenomeen is. Waarom dat zo is, werd ondergetekende niet geheel duidelijk. Zonder meer is Trpčeski een virtuoos pianist, maar zijn 'articulatie' in Grieg liet nogal te wensen over. Je miste daardoor toch het nodige. Ook het samenspel tussen Trpčeski, Hasan en het Radio Filharmonisch Orkest liet wat te wensen over. Een relatief traag tempo hoeft bij dit werk geen probleem te zijn, maar net iets te vaak kwam het samenspel niet helemaal goed uit de verf en was het her en der los zand. Zeker geen verkeerde uitvoering, maar bepaald niet memorabel. Het leidde desalniettemin tot twee toegiften van Trpčeski waarbij het eerste toegift een sonate van Grieg was samen met de concertmeester. Bijzonder was dat de concertmeester achter Trpčeski stond en van oogcontact geen sprake was. Gezien het mindere samenspel in het hoofdwerk passend doch bepaald vreemd.
Spanningsopbouw
In de 'pastorale' Tweede Symfonie van Johannes Brahms liet Hasan horen dat hij een orkest kan meenemen in zijn visie op een werk. De werken van Brahms zijn bepaald niet eenvoudig en door de muzikale rijkdom een goede proeve van bekwaamheid. Gedecideerd leidde Hasan het Radio Filharmonisch Orkest door het muzikale antwoord van Brahms op zijn grote held Beethoven in het algemeen en diens Zesde Symfonie in het bijzonder. Met de Eerste Symfonie, die Brahms pas op late leeftijd zou voltooien, trad hij uit de schaduw van de grote Beethoven waarna de Tweede Symfonie rap volgde. Een optimistisch en fijn werk dat door Hasan kundig werd uitgevoerd. Opvallend was wel dat de spanningsboog wat te wensen over liet. Elk hoogtepunt bij Hasan is hetzelfde hoogtepunt. Wanneer een echt hoogtepunt zich aandient, is dat effect deels teniet gedaan. Zijn grote voorbeeld Haitink kan als geen ander een werk overzien en doseert op zo'n wijze dat een hoogtepunt dat daadwerkelijk is. Dat kan (nog) niet van Hasan gevraagd worden. Ondanks dat het concert gisteren geen onverdeeld succes was, viel er voldoende te genieten op een niet bepaald zomerse avond.
In het kader van de BankGiro Zomerconcerten trad het Radio Filharmonisch Orkest op onder leiding van Kerem Hasan en met medewerking van Simon Trpčeski op zondag 7 juli 2019 op in het Amsterdamse Concertgebouw.
Reacties
Een reactie posten