Hoewel de naam anders doet vermoeden, is er niets tropisch aan de Jamaica Inn uit het gelijknamige boek van Daphne du Maurier. In de zompige heidevelden van Cornwall wordt Mary Yellan opgenomen in het huishouden en herberg van haar tante en aangetrouwde oom. Een plek waar onraad en mysterie hoogtij vieren. Het is inmiddels ruim tachtig jaar geleden dat Jamaica Inn verscheen, maar nog altijd bijzonder lezenswaardig. Een klassieker in de schijnwerpers.
Wanneer het gaat over Daphne du Maurier is Cornwall nooit ver weg. De Engelse regio is het zuidoostelijke puntje van Engeland is de plek waar veel van de romans van Daphne du Maurier (1907-1989) zich afspelen. Het is ook dat deel van Engeland waar ze zich steeds meer terugtrok toen haar faam almaar groter werd. Het is ook de plek waar ze haar laatste adem uitblies. Hoewel haar laatste roman Rule Britannia in 1972 verscheen, is haar claim to fame met name gebaseerd op haar romans en korte verhalen vlak voor en na de Tweede Wereldoorlog. Haar meest bekende roman is ongetwijfeld Rebecca uit 1938. De fameuze zin 'Last night I dreamt I went to Manderley again' vormt de aftrap voor een gotische liefdesroman die nog altijd tot de verbeelding spreekt. Een verbeelding die zich uitstrekte tot Alfred Hitchcock die in 1940 het boek succesvol verfilmde. In 1997 volgde een tweedelige televisieserie met Charles Dance als de getormenteerde Maxim de Winter wiens nieuwe liefde wordt overschaduwd door zijn overleden vrouw Rebecca. Naar het aanziet zou ergens dit jaar bij Netflix een nieuwe verfilming moeten verschijnen met onder andere Lily James en immer geweldige Kristin Scott Thomas. Maar de band tussen Hitchcock en Du Maurier is toch altijd het meest stevig geweest, want ook het korte verhaal The Birds (onderdeel van The Apple Tree uit 1952 en in 1963 uitgebracht als The Birds and Other Stories) inspireerde Hithcock tot één van zijn bekendste films. Dat lot wachtte ook Jamaica Inn dat in 1936 en daarmee twee jaar voor Rebecca van de hand van Du Maurier verscheen en de eerste verfilming door Hitchcock van haar werk betrof. Een verfilming die geen ongekwalificeerd succes was daar zowel Hitchcock als Du Maurier afstand namen van de verfilming. Zelfs zo zeer dat Du Maurier schijnbaar twijfelde of ze Hitchcock Rebecca zou laten verfilmen. Gezien het succes én de kwaliteit van zowel Rebecca als The Birds is het maar goed dat deze valse start niet het einde inluidde van de samenwerking. Het vormt ook alle reden om de klassieker die Jamaica Inn is te lezen.
Een broeinest van misdaad
Ondanks het feit dat Jamaica Inn nadrukkelijk een historische roman is en zich afspeelt in de jaren 20 van de 19e eeuw in Cornwall heeft het verhaal een bepaalde tijdloze elegantie waardoor het ook in deze tijden van Corona en ander ongemak zeer lezenswaardig is. Hoewel de titel doet denken aan tropische stranden, palmbomen en een zonovergoten mise-en-scène is daar in het geheel geen sprake van. De Jamaica Inn is een herberg in de zompige heidevelden van Cornwall die in het geheel niets te maken heeft met de tropische verrassing die Jamaica is. Een bijzondere naam gelet op de mistroostige omgeving, maar een naam die niet is ontsproten aan het brein van Du Maurier. Want de Jamaica Inn is een bestaande herberg waar Du Maurier ooit heeft overnacht. Een herberg die zich bevindt op de Bodmin Moor en nog altijd bestaat. In de wereld van Du Maurier is het echter het middelpunt van onraad en mysterie. Jamaica Inn is het verhaal van de jonge Mary Yellan die na de dood van haar moeder haar geboortegrond Helford verlaat om zich te voegen bij haar tante Patience die voor de liefde naar de zompige heidegronden is getrokken. Samen met haar man Joss Merlyn bestiert zij de Jamaica Inn. Mary mag zich dus verheugen op een toekomst in de horeca. Helaas voor haar blijkt al voordat ze één stap over de drempel heeft gezet dat haar toekomst niet bepaald vrolijk is. De Jamaica Inn is geen herberg waar nette mensen zich begeven en met enige tegenzin wordt ze door de koetsier dan daar ook afgeleverd. Al snel blijkt dat haar geliefde tante Patience onder de duim wordt gehouden door de gewelddadige Joss. De stap van huiselijk geweld naar criminele activiteiten blijkt echter snel gemaakt en al snel komt Mary erachter dat er veel meer speelt rondom Jamaica Inn en dat de slechte naam die de herberg in de volksmond heeft bepaald niet overdreven is.
De schaduwen van Cornwall
Hoewel de roman ruim tachtig jaar geleden is verschenen, heeft Du Maurier een schrijfstijl en verteltrant die nog altijd aanspreekt. Al snel ga je als lezer op in de wederwaardigheden van de Jamaica Inn én Mary Yellan. Wat lijkt te beginnen als een roman die zich beperkt tot huiselijk geweld, ontvouwt zich al snel tot een aanklacht tegen de zogenaamde 'wreckers': criminelen die profijt zagen in het met misleidende lichtsignalen ten gronde richten van schepen langs de kust van Cornwall om zo de aangespoelde waren als gevolg van de schipbreuk buit te maken. Dat daar talloze slachtoffers bij vallen, wordt op de koop toegenomen. In deze wereld van misdaad speelt haar aangetrouwde oom een duivelse rol, maar hoe die betrokkenheid precies zit, is een deel van het mysterie dat het verhaal drijft. Tegelijkertijd komt Mary in contact met andere spelers die zich ophouden binnen het grijze gebied van goed en kwaad waaronder de jongere broer van haar oom, een geestelijke die zich ontpopt tot haar beschermheer en de lokale magistraat die een appeltje te schillen heeft met Joss Merlyn. Hoewel Jamaica Inn het tijdloze en (echt) mysterieuze karakter van Rebecca mist en de romantiek die Mary uiteindelijk ondervindt wat ongeloofwaardig overkomt, is deze roman zonder meer het lezen waard. Een roman die een goed beeld geeft van de tijdloze en aansprekende stijl die Du Maurier kenmerkt en op aansprekende wijze de mistroostigheid van het zompige landschap van dat deel Cornwall schetst. En dat alles met een redelijk onverwachte én dramatische plotwending afsluit.
Lees hier de eerdere recensie op FerdiBlog van 'Rebecca' van Daphne du Maurier.
Reacties
Een reactie posten